Τετάρτη 29 Ιουνίου 2011

Υπερφορτώνει τον εγκέφαλο η ζωή στις πόλεις


Πρόσφατη επιστημονική μελέτη, απέδειξε ότι η ζωή σε αστικό περιβάλλον, με υπερβολικό άγχος, πολυκοσμία, θόρυβο κάνει τον εγκέφαλο να λειτουργεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης σχιζοφρένειας και άλλων ψυχικών νόσων.
Σύμφωνα με γερμανική έρευνα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature», το «Science» αλλά και τις βρετανικές εφημερίδες «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ» η ζωή στις πόλεις μας “τρελαίνει”.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Αντρέας Μέγιερ-Λίντενμπεργκ  μελέτησαν τους εγκεφάλους 55 εθελοντών που ζούσαν σε διάφορες μεγάλες αστικές και απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, βάζοντας τους να λύνουν μαθηματικά προβλήματα υπό πίεση χρόνου και σε κατάσταση στρες και παρακολουθώντας την λειτουργία του εγκεφάλου με όργανα μαγνητικής απεικόνισης.
Τα συμπεράσματα τους ήταν μάλλον δυσάρεστα για του κατοίκους των πόλεων, αφού έδειξαν ότι οι εγκέφαλοι τους αντιδρούν πολύ άσχημα σε συνθήκες στρες σε αντίθεση με αυτούς των κατοίκων της υπαίθρου.
Η βασική ανακάλυψη έδειξε ότι το στρες στον εγκέφαλο των πρώτων, ενεργοποιεί εντονότατα την αμυγδαλή του εγκεφάλου, την κατ' εξοχήν περιοχή που συνδέεται με την αντίληψη του κινδύνου και των απειλών, με τις συναισθηματικές διαταραχές, την κατάθλιψη και την παραβατική συμπεριφορά (βία κ.α.). Επίσης, όσο περισσότερο χρόνο κάποιος είχε ζήσει σε πόλη ανάμεσα στη γέννησή του και στην ηλικία των 15 ετών, τόσο μεγαλύτερη ήταν η δραστηριότητα σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου, τον πρόσθιο προσαγώγιο φλοιό,  περιοχή που ρυθμίζει το στρες.
Προηγούμενες επιδημιολογικές έρευνες, εδώ και δεκαετίες, έχουν δείξει ότι ανώμαλες συνδέσεις ανάμεσα σε αυτή την περιοχή του πρόσθιου φλοιού και στην αμυγδαλή παρατηρούνται σε όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια μη γενετικής αιτιολογίας, πράγμα που δείχνει ότι πιθανώς η ζωή στην πόλη αυξάνει τον κίνδυνο για την εκδήλωση της συγκεκριμένης νόσου. Η κοινωνική απομόνωση, οι θόρυβοι, η πολυκοσμία κ.α. είναι μερικοί παράγοντες που αυξάνουν το στρες σε αυτές τις περιοχές.
Είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που οι νευροεπιστήμονες μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στον τόπο διαμονής και στις αλλαγές που προκαλούνται στη βιολογία του εγκεφάλου.
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής των επιστημόνων  Μέγιερ-Λίντενμπεργκ «αν κάποιος παραβιάζει τον προσωπικό χώρο σου, αν έρχεται υπερβολικά κοντά σου, το κύκλωμα αμυγδαλής-πρόσθιου φλοιού ενεργοποιείται» και το άγχος αυξάνει. Πρόσθεσε μάλιστα χαρακτηριστικά πως οι σχεδιαστές των πόλεων στο μέλλον πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αυτή την παράμετρο, δηλαδή της επίπτωσης της πυκνότητας του πληθυσμού στον εγκέφαλο και στις νοητικές-ψυχικές δυσλειτουργίες του, εκτιμώντας ότι «η ζωή στις πόλεις προκαλεί περισσότερους (ψυχικούς) κινδύνους από οποιοδήποτε γονίδιο».
Οι υπάρχουσες μέχρι σήμερα στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι η γέννηση και η ζωή στις πόλεις αυξάνει κατά 21% τον κίνδυνο για εκδήλωση αγχώδους διαταραχής, ενώ διπλασιάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης σχιζοφρένειας (η οποία πλήττει περίπου ένα άνθρωπο στους 100). Την ίδια στιγμή οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2050, σχεδόν το 70% των κατοίκων του πλανήτη θα ζει σε πόλεις, όπου οι κάτοικοι κατά μέσο όρο απολαμβάνουν υψηλότερο εισόδημα και καλύτερες συνθήκες απασχόλησης, διατροφής, υγιεινής, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας κ.α. - αλλά με ένα αναπόφευκτο τίμημα στον εγκέφαλο και στην ψυχική ισορροπία τους.

Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

Φωτογραφίζοντας την Ελλάδα του 1850


Οι ελληνικές αρχαιότητες, η ομορφιά του ελληνικού τοπίου ανάμεσα στα σπαράγματα του παρελθόντος, ήταν αγαπημένο θέμα των περιηγητών-ζωγράφων του 19ου αιώνα, οι οποίοι ταξίδεψαν στην Ελλάδα και στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, αναζητώντας ίχνη από τη δόξα του αρχαίου κόσμου.
Αποψη του Αρείου Πάγου από νοτιοανατολικάΑποψη του Αρείου Πάγου από νοτιοανατολικάΑπό το 1839, τη χρονιά της εφεύρεσης της φωτογραφίας, στο κύμα των περιηγητών-ζωγράφων προστέθηκαν οι φωτογράφοι. Ανάμεσά τους ήταν και ο Σκωτσέζος περιηγητής Τζέιμς Ρόμπερτσον, που έκανε μια στάση στην Αθήνα (1853-'54) πριν αναχωρήσει για τη Μάλτα, τους Αγίους Τόπους, την Αίγυπτο και τη Δαμασκό. Επανήλθε το 1856, συνοδευόμενος από τον νεότερό του φωτογράφο Φελίτσε Μπεάτο.
Τριάντα οκτώ πρωτότυπες φωτογραφικές εκτυπώσεις του Τζέιμς Ρόμπερτσον από το ελληνικό του ταξίδι παρουσιάζονται στην έκθεση «James Robertson. Φωτογραφίες ελληνικών αρχαιοτήτων, 1853-1854», που εγκαινιάζεται σήμερα, στις 20.00, στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1). Οι φωτογραφικές εκτυπώσεις του περιηγητή έφτασαν στο Μουσείο Μπενάκη μέσω της δωρεάς, που έκανε η φίλη του Μουσείου, Ρένα Ανδρεάδη, στα Φωτογραφικά Αρχεία του Ιδρύματος.
Η διαδρομή που ακολούθησε ο φωτογράφος Ρόμπερτσον ήταν η καθιερωμένη για τους περιηγητές-ζωγράφους του 19ου αιώνα. Ξεκίνησε την καταγραφή του από τα μνημεία της Ακρόπολης και συνέχισε με τους αρχαιολογικούς χώρους της πρωτεύουσας, η οποία αποτυπώθηκε σε δεύτερο πλάνο, ως περίγυρος των αρχαιοτήτων. Η φωτογραφική σειρά του ολοκληρώθηκε με απόψεις των ναών του Ποσειδώνα στο Σούνιο, της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα και του Απόλλωνα στην Κόρινθο. Στην Ακρόπολη, το βλέμμα του στάθηκε στα Προπύλαια, στον ναό της Απτέρου Νίκης, στον Παρθενώνα, στο Ερέχθειο και μέσα στην πόλη στον ναό Ολυμπίου Διός, στον Πύργο των Ανέμων, στην Πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος, στο Μνημείο του Λυσικράτη. Η φωτογραφική του ματιά ήταν επηρεασμένη από τις αντίστοιχες ζωγραφικές απόψεις της εποχής. Τα μνημεία είναι οι πρωταγωνιστές των κάδρων του, ενώ η ανθρώπινη παρουσία παρεμβάλλεται (φύλακες των μνημείων, φουστανελοφόροι και δυτικά ντυμένοι επισκέπτες), για να επισημάνει την κλίμακα των ερειπίων ή να διασκεδάσει τη μονοτονία τους.
Οι φωτογραφίες του, εκτός από σπάνια δείγματα της πρώιμης φωτογραφικής τέχνης, έχουν επιπλέον αξία. Αποτελούν ένα μοναδικό αρχείο οπτικών μαρτυριών για τη δραματική κατάσταση στην οποία περιήλθαν τα μνημεία από τις λεηλασίες και τους βανδαλισμούς την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας.
Ο Τζέιμς Ρόμπερτσον ταυτίζεται με τον ομώνυμο χαράκτη, που εργάστηκε στο Λονδίνο γύρω στο 1830. Εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1841, όπου και παρέμεινε για σαράντα χρόνια ως αρχιχαράκτης στο αυτοκρατορικό νομισματοκοπείο. Η φωτογραφική του πορεία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1850, όταν άνοιξε φωτογραφείο στη συνοικία του Πέραν. Εγινε γνωστός τόσο για τις φωτογραφικές απεικονίσεις του όσο και για την κάλυψη του πολέμου της Κριμαίας, τη διετία 1854-'56. Πέθανε το 1888 στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας.
*Διάρκεια έκθεσης έως 21 Αυγούστου.

Enhanced by Zemanta

ΣΧΕΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ


  

 

ΣΕ ΑΝΑΜΟΝΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ

Μια συνταρακτική ανακάλυψη που θα αλλάξει ή θα παγιώσει ακόμη περισσότερο τα δεδομένα, πρόκειται να ανακοινωθεί εντός των ημερών. Πρόκειται για αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή της Σπάρτης, αρχαίες πινακίδες, οι οποίες είναι γραμμένες σε γραφή Γραμμικής Β, οι οποίες περιέχουν λέξεις που ο αρχαίος λεξικογράφος Ησύχιος τις θεωρεί ιδιωματικές Μακεδονικές. Αυτά ανέφερε ο κος Σαράντος Καργάκος κατά τη διάλεξή του στο Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας, την Τετάρτη 25 Φεβρουάριο, που αφορούσε τις σχέσεις Μακεδονίας Σπάρτης κατά την αρχαιότητα.
Εξάλλου, κατά τους ιστορικούς, η μακεδονική γραφή είναι ίδια με αυτή που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον από τα Ελληνικά φύλα στη Μυκηναϊκή εποχή. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντικότατη, γιατί αποτελεί ακόμη μία μαρτυρία ότι η αρχαία Μακεδονική διάλεκτος είναι περίπου ίδια με της Σπάρτης, κατά συνέπεια Ελληνική
.

ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΣΑ  03/03/2009

Έτσι ή αλλιώς οι Μακεδόνες ανήκαν στον οίκο του Ηρακλέους όπως άλλωστε και οι Λακεδαιμόνιοι!

Ορισμένα ιστορικά στοιχεία είναι τα ακόλουθα:

Κατά την διάρκεια της εισβολής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Θήβα και την «κατασκαφή» των Θηβών, το 335 π.Χ., η πόλη της Θήβας έπαψε να υφίσταται με την πολιτική έννοια του όρου. Οι κάτοικοί της σφαγιάστηκαν από τον στρατό του Αλεξάνδρου, ή εξανδραποδίστηκαν, εκτός ελαχίστων, δηλαδή των απογόνων του Πινδάρου, των ιερέων και ιερειών των ναών, των φίλων του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου και των προξένων των Μακεδόνων.

Καταστράφηκαν επίσης όλες οι οικίες εκτός αυτής του Πινδάρου, ενώ έγιναν θυσίες στο Ιερό του Ηρακλέους έξω από τις Ηλέκτρες πύλες ιερό το οποίο ταυτίζεται με τον λεγόμενο «Οίκο του Ηρακλέους», όπου σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση γεννήθηκε ο ήρωας.

Η Ελληνική καταγωγή του Μέγα Αλέξανδρου και γενικότερα των Αργεάδων Βασιλέων της Μακεδονίας, αποτελούσε γεγονός ανάμεσα στους Έλληνες και Ρωμαίους Ιστορικούς, φανερώνοντας μια γενικότερη αντίληψη στον Ελληνικό και Ρωμαϊκό κόσμο (συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των ίδιων των Μακεδόνων) πως τα μέλη του Βασιλικού οίκου της Μακεδονίας καταγόταν απο το Άργος της Πελοποννήσου.

Ο Ιδρυτής του Βασιλικού Οίκου της Μακεδονίας είχε καταγωγή απο τους Βασιλείς του Άργους, τους “Τεμενίδες”, απόγονους του Ηρακλέους, υιού του Δία. (Diod. 17.1.5, 17.4.1; Plut, Alex 2.1-2, Fortuna 1.10 = Moratia 332a; Justin 11.4.5, 7.6.10-12, Theop. (FGTH US F3SS - Tzetzes, ad Lycophr 1439); Paus. ‘Description of Greece’ 1.9.8, 7.8; Velleius Paterculus: “The Roman History” Book I.5; Isocrates: ‘To Philip’ 32; Herod. 5.22.1-2, 8.43; Thuc. 2, 99, 3; Curt. 4.6.29)

Οι διασωζώμενες γραπτές φιλολογικές και αρχαιολογικές αποδείξεις κατα την διάρκεια των Κλασσικών και Ελληνιστικών χρόνων αποδεικνύουν ακράδαντα, οι ίδιοι οι Μακεδόνες θεωρούσαν τους εαυτούς τους Έλληνες, κομιστές της Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στην Ασία. Ταυτόγχρονα έπαιρναν εκδίκηση απο τους Πέρσες για τα”εγκλήματα τους εναντίον της Μακεδονίας και της υπόλοιπης Ελλάδας“.(Herod. 9.45; Diod. 16.93.1; Arrian 2.14.4, 3.18.11-12, I.16.10, “Indica” XXXIII; Plut- Alex. XXXIII, Moralia 332A; Curt. 5.6.1, 5.8.1; Joseph 11.8.5; Polyvius 7.9.4, 18.4.8; Liv. XXXI,29, 15; IG X,2 1 1031)

Οι Αρχαίοι Έλληνες γενικότερα θεωρούσαν τους Μακεδόνες, Έλληνες. Στην ουσία οι αρχαίες Ελληνικές πηγές απέδιδαν μερικά απο τα πιο πατριωτικά Ελληνικά συναισθήματα σε Μακεδόνες βασιλείς (Ηρόδοτος), περιέγραφαν μνήμες απο την Ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων (Ησίοδος, Ελλάνικος, Ηρόδοτος), συμμετοχή στα κοινά των Ελλήνων, όπως την Δελφική Αμφικτυωνία και τους Πανελλήνιους αγώνες (Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Αισχίνης, κτλπ).

Η πολιτική αντιπαράθεση στα χρόνια του Φιλίππου Β’ και του γιού του Αλέξανδρου και η σφοδρή αντιπαλότητα τους με τους Νότιους Έλληνες , δεν θα μπορούσε να αποτελέσει κριτήριο για την Ελληνικότητα των Αρχ. Μακεδόνων. Αφενός ήταν γνωστή ανέκαθεν η πλήρης απροθυμία των αρχ. Ελλήνων γενικότερα να ανεχτούν να βρεθούν κάτω απο τον ζυγό άλλων Ελλήνων, αφεταίρου υπάρχουν αρκετά παρεμφερή παραδείγματα τα οποία διαλύουν τους σχετικούς ισχυρισμούς (Εξαγγελία των Σπαρτιατών στους υπόλοιπους Έλληνες για “απελευθέρωση της Ελλάδας” απο τον Αθηναικό ζυγό κλπ) (Polyb., IX.35.2 (Loeb, W.R. Paton), IX.37, 38.8; Isocr, “To Philip”, 5.139, 5.140, 5.8; Callisth. ‘Oration of Demosthenes’ 2.3.4.-5, 2.4.5, 2.4.7-8 ; Curtius 3.3; Arrian ‘Anab. Alex’ 2.14. 4, 3.27.4-5; Pausanias, ‘Phocis’ VIII.4, Eleia VIII, 11 [Loeb]) ; Strab. VII.Frg. 9 [Loeb, H.L. Jones]), VII. Fr 7.1, 10.2.23; Herod. VIII.137. 1 [Loeb]), I.56.3 [Loeb, A.D. Godley]); Hesiod, Catalogues of Women and Eoiae 3 [Loeb, H.G. Evelyn-White])

Κατόπιν των ανωτέρω συνοπτικά αναφερόμενων, είναι απολύτως ιστορικά τεκμηριωμένο το γεγονός ότι ο Μ. Αλέξανδρος ήτο Έλλην (και μάλιστα ο μεγαλύτερος των Ελλήνων...) και πραγματοποίησε μια Πανελλήνια εκστρατεία εναντίον της Περσίας και διαμέσου των κατακτήσεων του διέδωσε τον Ελληνισμό, μαζί με ένα τεράστιο κύμα εποικισμού σε όλη την τωρινή Μέση Ανατολή.
Το θέμα για όσους γνωρίζουν Ιστορία είναι λελυμένο, το υπόβαθρο της σημερινής κατάστασης είναι καθαρά προπαγανδιστικό και πολιτικό...
 ΘΕΟΤΟΚΗΣ ΒΑΛΣΑΜΗΣ          05/03/2003
 Όστις δε ανάγκην συγκεχώρηκεν καλώς σοφός παρ΄ημίν καί τά θεία επίσταται...
 Από το εξαιρετικό φόρουμ……………..www. fourakis-kea.com
 Πηγή άρθρου : http://www.hellinon.net/SpartaMacedonia.htm 

Enhanced by Zemanta

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

Αρχαίο γεύμα αθάνατο


Η πολυτέλεια ταιριάζει στη Δημοκρατία; Είναι έννοια συμβατή με την ισονομία και την ισοπολιτεία; Πόσο πολυτελής ήταν ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των Αθηναίων στην κλασική εποχή σε σχέση με των Σπαρτιατών;
Η σειρά ασχολείται και με τα σημεία πώλησης ψαριών στην αρχαία Αθήνα§Κρέας, ψάρι και άλλες λιχουδιές αποτελούσαν προσιτή πολυτέλεια για τους Αθηναίους, ενώ ο πλουσιότερος Σπαρτιάτης αρκούνταν στον μέλανα ζωμόΗ σειρά ασχολείται και με τα σημεία πώλησης ψαριών στην αρχαία Αθήνα§Κρέας, ψάρι και άλλες λιχουδιές αποτελούσαν προσιτή πολυτέλεια για τους Αθηναίους, ενώ ο πλουσιότερος Σπαρτιάτης αρκούνταν στον μέλανα ζωμόΣτο θέμα αυτό είναι αφιερωμένη μια σειρά τηλεοπτικών επεισοδίων του BBC, η προβολή των οποίων ξεκινάει απόψε με τον Βρετανό κλασικιστή του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, δρ Μάικλ Σκοτ.
Σύμφωνα με την έρευνά του, ακόμη και οι φτωχότεροι πολίτες της κλασικής Αθήνας είχαν πλουσιότερο τραπέζι από τους Σπαρτιάτες. Πιάτα με κρέας, ψάρι και διάφορες λιχουδιές ήταν η προσιτή πολυτέλεια των Αθηναίων, ενώ η διατροφή ακόμη και του πλουσιότερου Σπαρτιάτη απαγορευόταν να ξεφύγει από τον μέλανα ζωμό και λιγοστά άλλα συμπληρώματα. Η πολυτέλεια ήταν αντίθετη στη φιλοσοφία τους. Αλλά και οι Αθηναίοι δεν έπρεπε να ξεπεράσουν το μέτρο, αναγκαία συνθήκη για τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Η κοινή εστίαση των πιστών μετά την τελετουργική θυσία των ζώων στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές αποτελεί την απόδειξη της Δημοκρατίας στην πράξη. Στήνονται κοινά τραπέζια, όπου πλούσιοι και φτωχοί απολαμβάνουν το ίδιο γεύμα. Οταν γύρω στον Δεκαπενταύγουστο τελούνταν τα Παναθήναια και θυσιάζονταν προς τιμήν της θεάς Αθηνάς εκατό βόδια (εκατόμβη), τα σφάγια τεμαχίζονταν, ψήνονταν και προσφέρονταν στους πιστούς. Η συνήθεια αυτή έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα, παρ' όλο που δεν έχουμε βωμούς για τελετουργικές θυσίες. Δεν νοείται όμως Δεκαπενταύγουστος στην ελληνική ύπαιθρο χωρίς ψητή γουρουνοπούλα και λαϊκό πανηγύρι. Η αγγλική τηλεοπτική σειρά παρακολουθεί τη μετεξέλιξη της πολυτέλειας στους ρωμαϊκούς χρόνους, στους πρώτους χριστιανικούς, αλλά και μέσα στη χριστιανική θρησκεία.
Η εκπομπή αποκαλύπτει πολλές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες του καθημερινού βίου που σχετίζονται με τη Δημοκρατία και πώς αυτή περνάει από το σπιτικό κάθε απλού πολίτη. Ο δρ Σκοτ διαπιστώνει, για παράδειγμα, ότι το κρέας στην αθηναϊκή Δημοκρατία δεν ήταν μόνο για τους «έχοντες και κατέχοντες». Αυτό όμως δεν συνέβαινε και με το ψάρι, ιδίως το μεγάλο, το πελαγίσιο. Τα «πρώτα» ψάρια, που λέμε σήμερα, ήταν πανάκριβα και ως εκ τούτου διόλου προσιτά για τα χαμηλά βαλάντια. Η παραγωγή προβάλλει και τα σημεία απ' όπου αγόραζαν ψάρια στην αρχαιότητα, αλλά και πώς τα παρασκεύαζαν, σε τι σκεύη τα μαγείρευαν και πού τα σέρβιραν.
Από την έρευνά τους προκύπτει κάτι λίγο-πολύ γνωστό: ότι στον δημόσιο βίο όλα ήταν πιο λιτά απ' ό,τι στον ιδιωτικό. Δηλαδή, ακριβώς το αντίθετο απ' ό,τι συμβαίνει σήμερα. Οι ανασκαφές σε κατάλοιπα των κλασικών χρόνων δεν έχουν αποκαλύψει πολυτελή σκεύη από πολύτιμο μέταλλο. Η επίδειξη πλούτου δεν ήταν έννοια συμβατή με την αντίληψη περί Δημοκρατίας που είχαν οι Αθηναίοι, ενώ στη Μακεδονία ήταν διαφορετικά. Ο δημόσιος βίος εκεί ήταν πολυτελής. Απόδειξη, οι βασιλικοί τάφοι της Βεργίνας.
Στην Αθήνα δεν βρέθηκαν ούτε χρυσά στεφάνια ούτε αργυρά σκήπτρα, όπως του Φιλίππου του Β', ούτε χρυσές λάρνακες με οστά. Ο Μάικλ Σκοτ έχει κάνει γυρίσματα στη Βεργίνα, στις αρχαίες Αιγές και αναλύει τα εκθέματα του τοπικού μουσείου, τα οποία προβάλλει μαζί με τα αντικείμενα της έκθεσης για τη Μακεδονία που λειτουργεί στο Μουσείο Ασμόλιαν της Οξφόρδης.

Enhanced by Zemanta

Μειώνουν τα φυτοφάρμακα την ευφυΐα των παιδιών;


Υπόψη της Κομισιόν φέρνει ο Μ. Τρεμόπουλος τρεις πρόσφατες επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό Environmental Health Perspectives, που δείχνουν ότι έκθεση των εγκύων σε οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα μειώνει τους παιδικούς δείκτες ευφυΐας.
 Οι επιστήμονες εξέτασαν μεταβολίτες οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων στα ούρα εγκύων γυναικών και μετά στα παιδιά που γεννήθηκαν, καθώς μεγάλωναν. Η ουσία dialkyl phosphate, για παράδειγμα, μπορεί να προέλθει ως αποτέλεσμα της διάσπασης πάνω από το 75% των οργανοφωσφορικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Η κατηγορία αυτή των εντομοκτόνων είναι γνωστή για τις νευροτοξικές της ιδιότητες. Η οικιακή χρήση του chlorpyrifos και του diazinon, δύο από τις πιο κοινές δραστικές ουσίες οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων, έχει απαγορευτεί στις ΗΠΑ, κυρίως λόγω των επιπτώσεων στην υγεία των παιδιών.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι προστασίας για τους καταναλωτές πέρα από το καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών, την ελάττωση της χρήσης φυτοφαρμάκων σε καλλιέργειες για διατροφή, ιδιαίτερα σε κήπους σπιτιών, και βέβαια την κατανάλωση προϊόντων από βιολογικές καλλιέργειες, που παράγονται χωρίς χρήση φυτοφαρμάκων και τα οποία υπόκεινται σε καλύτερους ελέγχους στην αγορά.

Enhanced by Zemanta

Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011

το ψωμί ψωμάκι και στην αρχαιότητα


Σε μέρες Μνημονίου και πτώσης της κατανάλωσης, ακόμη και σε είδη διατροφής, είναι παρηγορητικό να μαθαίνεις πως ένα χοιρινό μπουτάκι στην αρχαία Αθήνα κόστιζε όσο το ημερομίσθιο ενός ανειδίκευτου εργάτη, ήτοι μία αττική δραχμή.
Μια πρωτότυπη έκθεση από το Νομισματικό Μουσείο της ΑθήναςΜια πρωτότυπη έκθεση από το Νομισματικό Μουσείο της ΑθήναςΕμείς, ευτυχώς, δεν έχουμε φτάσει σ' αυτό το σημείο, να δουλεύουμε για ένα πιάτο φαΐ. Ούτε πληρώνουμε για τρία ποτήρια λάδι το ένα έκτο μιας ασημένιας δραχμής (3 κοτύλες λάδι κόστιζαν μισό οβολό, όταν οι 6 οβολοί αποτελούσαν 1 δραχμή).
Πάντως μια βίλα μετά οικοπέδου στην αρχαία Αμφίπολη πουλιόταν αντί 12,5 χρυσών στατήρων (βάρους 8,60-8,75 γραμμ. ο καθένας), δηλαδή αντί 12,5 σημερινών χρυσών λιρών. Το σπίτι μόνο, χωρίς το οικόπεδο γύρω του, κόστιζε 2.800 δραχμές. Αλλά τι ακριβώς αντιπροσώπευαν αυτές οι δραχμές; Κάθε αττική δραχμή είχε 4,36 γραμμάρια περιεκτικότητα σε ασήμι και καθαρότητα μέχρι και 983 τοις χιλίοις. Συνεπώς, είχε μια αξία υπολογίσιμη και σήμερα.
Η αγοραστική δύναμη του νομίσματος σε διάφορες εποχές και κυρίως «Το κόστος της διατροφής. Πόσο κοστίζει τι... από την αρχαιότητα έως σήμερα» είναι το θέμα μιας πρωτότυπης έκθεσης, που αποφάσισε να «εξαγάγει» στην Κύπρο, το φθινόπωρο, το Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας. Εχουν επιλεγεί 397 αρχαία, μεσαιωνικά και νεότερα νομίσματα για να παρουσιαστούν στο Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας, του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου, στη Λευκωσία, από τον Οκτώβριο του 2011 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.
Ετσι, η Κύπρος, πρώτη, θα μάθει το κόστος της διατροφής στην Ελλάδα από τον 5ο π.χ. αιώνα έως τον 20ό, αφού η έκθεση διατρέχει σημαντικές ιστορικές περιόδους, από την κλασική εποχή, τη ρωμαϊκή κατάκτηση, το Βυζάντιο μέχρι και τα νεότερα χρόνια.
«Τα στοιχεία που παρατίθενται προέρχονται από γραπτές πηγές και από συγκρίσιμες αναφορές για μισθούς, αμοιβές, κόστος αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία τεκμηριώνονται με ασφαλώς χρονολογημένα νομίσματα», είπε η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μουσείων Μ. Λαγογιάννη-Γεωργακαράκου παρουσιάζοντας στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το σκεπτικό της έκθεσης για την άδεια εξαγωγής των αρχαίων.
Ανέφερε ενδεικτικές λεπτομέρειες, που εντυπωσίασαν ακόμη και τους ειδικούς, όπως π.χ. ότι δέκα αγκινάρες στην αρχαία Ρώμη κόστιζαν 6 δηνάρια (σήμερα 5 ευρώ) και ένα κιλό ψάρια, 24.
Αργότερα, στη βυζαντινή εποχή, μια οικογένεια ήθελε 5 φόλλεις (χάλκινα νομίσματα) μόνο για τα λαχανικά της και 3 φόλλεις για ψωμί. Βέβαια ένα μεταξωτό ρούχο κόστιζε 72 χρυσούς σόλιδους (κάθε σόλιδος ήταν 4,54 γραμμ., δηλαδή μισή χρυσή λίρα Αγγλίας - 1 σόλιδος ήταν 24 φόλλεις). Την ίδια εποχή, με αυτά τα λεφτά, μπορούσες να αγοράσεις δύο σκλάβους ευνούχους που κόστιζαν από 30-50 σόλιδους ο καθένας.
Η έκθεση τρυπώνει στην κουζίνα ενός σπιτιού στην Κωνσταντινούπολη το 1460 και βλέπει πως ένα κοτόπουλο αγοράστηκε με 5 άσπρα και ένα καντάρι παστό κρέας με 3 υπέρπυρα. Δυό αιώνες αργότερα, στις Σέρρες, 150 δράμια ψωμί είχαν 1 άσπρο και μία λίβρα κουκιά στο Ναύπλιο 3 σολδία.
Στα τέλη του 18ου αιώνα, στη Σμύρνη, έξι αβγά έκαναν έναν παρά και μια οκά λάδι 16 με 18 παράδες. Το ετήσιο εισόδημα μιας υπηρέτριας, τότε, ήταν 20-30 πιάστρες, ενώ μιας νοσοκόμας 8-10.
Στα νεότερα χρόνια, το 1880 ένα κιλό γάλα είχε 35 λεπτά και το λάδι 80, όσο και το βοδινό κρέας. Ψωμί πρώτης ποιότητος και μακαρόνια, το 1931, κόστιζαν 5,49 και 11,41 δρχ.
Η έκθεση φαίνεται να προσαρμόζεται στην εποχή των τηλεμαγειρευμάτων, αφού προσφέρει και δύο ενδεικτικές συνταγές για κάθε περίοδο. Οι συνταγές αυτές θα αναγράφονται σε φυλλάδιο που θα μοιράζεται στην έξοδο. *

Enhanced by Zemanta

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2011

Χοιρο-τερα δεν γίνεται


«Οι χοιροτροφικές μονάδες κλείνουν η μία πίσω από την άλλη. Υπάρχουν χοιροτρόφοι που δεν έχουν χρήματα για ζωοτροφές, για να ταΐσουν τις χοιρομητέρες. Υπάρχουν χοιροτρόφοι που δεν μπορούν να πληρώσουν το ρεύμα για να ζεστάνουν τα μικρά.
Πληρώνουμε ρεύμα κάθε μήνα και παίρνουμε επιταγές, που, αν είναι εντάξει, θα πληρωθούν έπειτα από μήνες. Ο κλάδος της χοιροτροφίας βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση που έχει περάσει τα τελευταία 40 χρόνια».
Με αυτά τα λόγια μάς περιέγραψαν χοιροτρόφοι απ'την Πρέβεζα, την Αρτα, τη Βοιωτία, τη Λάρισα, μέλη της Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδας, με επικεφαλής τον Τάσο Καλλέργη, τα προβλήματα του κλάδου. Είχαν αλλεπάλληλες συναντήσεις, το τελευταίο διάστημα, με κυβερνητικούς αξιωματούχους -Κ. Σκανδαλίδη, Μιλένα Αποστολάκη, Μ. Χρυσοχοΐδη, Φ. Σαχινίδη- ζητώντας στήριξη και άρση του αδιεξόδου μέσα από αγροτικά αναπτυξιακά προγράμματα.
74% αυτάρκεια το 1988
Η Ελλάδα είναι ελλειμματική στο χοιρινό κρέας και, αντίθετα με άλλους κτηνοτρόφους, οι χοιροτρόφοι δεν εισπράττουν επιδοτήσεις. Το 1988 η χώρα μας είχε αυτάρκεια σε χοιρινό 74%. Μία εικοσαετία αργότερα,το 2008, κατέβηκε στο 39%. Σήμερα υπολογίζεται ότι η παραγωγή χοιρινού κρέατος έχει πέσει στο 35%. Κι ενώ υπάρχουν δυνατότητες για αλλαγή των δεδομένων και η αγορά ζητεί ελληνικό χοιρινό κρέας, αυτή τη στιγμή ο κλάδος είναι σε ελεύθερη πτώση.
«Αν δεν υπάρξει στρατηγική για ν' αλλάξει κάτι στον κλάδο, σβήνουμε. Δεν τίθεται θέμα κερδών, τίθεται ζήτημα επιβίωσης. Οι εκτιμήσεις λένε ότι θα μειωθεί κι άλλο η παραγωγή ελληνικού χοιρινού κρέατος. Θα πέσει στο 5-15%, αφού οι μονάδες κλείνουν και θα υπάρχουν ακόμη μεγαλύτερες εισαγωγές, πάνω από 1 δισ. ευρώ», υποστηρίζει ο Βησσαρίωνας Ρέντζος από το Σύλλογο Χοιροτρόφων Ηπείρου.
«Είμαι γεωπόνος και ζωοτέχνης. Εργάζομαι 43 χρόνια στον κλάδο, από το τέταρτο έτος της Γεωπονικής. Είναι η χειρότερη κρίση και από το 2007 που είχαμε ιλιγγιώδη αύξηση των ζωοτροφών. Είναι χειρότερα και από πριν 1,5 χρόνο, που έβγαινε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος και μιλούσε για τη γρίπη των χοίρων και τρόμαζε τον κόσμο, που εμπιστεύεται το ελληνικό χοιρινό», μας ανέφερε ο Γιώργος Φίλος, από την Αρτα, από την Ομοσπονδία Χοιροτρόφων Ελλάδας.
«Οι ξένοι τούς δίνουν μέχρι και φλούδια από πατάτες, που προέρχονται από μεγάλες εταιρείες. Ακόμη και το νερό που πίνουν τα ζώα είναι ακατάλληλο, διότι, αν ήταν καλό, θα το έπιναν και οι Δυτικοευρωπαίοι. Εμείς τα ταΐζουμε καλαμπόκι, κριθάρι, σιτάρι, πίτουρα, μηδική και σόγια. Δεν έχει καμία σχέση η διατροφή των δικών μας χοιρινών με αυτή των ξένων. Κι όμως, υπάρχουν χοιροτρόφοι, σήμερα, που δεν έχουν να ταΐσουν τα ζώα λόγω του υπερδιπλασιασμού της τιμής των ζωοτροφών. Η τιμή του χοιρινού έχει πέσει για τον παραγωγό από 1,40 ευρώ τα περασμένα Χριστούγεννα στο 1 ευρώ -1,10 ευρώ », τονίζει ο Λαρισαίος Βασίλης Ξηρομερίτης.
Οι αιτίες για την ύφεση στη χοιροτροφία πολλές:
* Υπερδιπλασιασμός των τιμών των ζωοτροφών, που καίει όλους τους κλάδους της κτηνοτροφίας. Ενας χοίρος καταναλώνει γύρω στα 3 κιλά τροφή την ημέρα, ενώ μια χοιρομητέρα καταναλώνει από 3-7 κιλά. Ακόμη και οι χοιροτρόφοι που καλλιεργούν από μόνοι τους για να παράξουν ζωοτροφές, αναγκάζονται να αγοράσουν για να συμπληρώσουν.
Αυξήσεις στις μονάδες
* Ρεύμα. Παρότι υπάρχει αγροτικό τιμολόγιο για τη ΔΕΗ, υπάρχουν αυξήσεις και σε όλες τις μονάδες. Ειδικά για τα νεογνά υπάρχει αυξημένη ανάγκη για καλές συνθήκες θέρμανσης και κλιματισμού.
* Πολυκερματισμός. Υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός μικρού μεγέθους μονάδων επεξεργασίας και διάθεσης της παραγωγής. Κάθε ελληνικό χοιρινό, παρ' ότι είναι καλύτερης ποιότητας και γεύσης, λόγω κλιματικών συνθηκών, νερού και ζωοτροφών, επιβαρύνεται επιπλέον 20 ευρώ σε σχέση με τα χοιρινά της Ε.Ε.

Enhanced by Zemanta

Ανθηρή η αρωματική χλωρίδα, μαραμένη η αξιοποίησή της


Μολονότι η Ελλάδα διαθέτει χιλιάδες αρωματικά φυτά και βότανα και θα μπορούσε να είναι σήμερα παγκόσμιος κολοσσός στη βιομηχανία φυσικών καλλυντικών, μόλις τις τελευταίες δεκαετίες έβαλε πλώρη, πρώτα για να πείσει την ελληνική αγορά κι έπειτα για να διεισδύσει στις διεθνείς, έχοντας απέναντί της γιγάντιες πολυεθνικές εταιρείες, που κυριαρχούν στα συμβατικά καλλυντικά.
Εξαιτίας της κυριαρχίας της χημείας στον 20ό αιώνα, το ενδιαφέρον του αγροτικού πληθυσμού για τα αρωματικά φυτά και βότανα για πολλά χρόνια παρέμενε περιορισμένο και μόνο για οικιακή χρήση, κυρίως για αφεψήματα και όχι για καλλυντικά. Το ενδιαφέρον για τα αρωματικά βότανα και φυτά αναζωπυρώθηκε τα τελευταία χρόνια με την αλλαγή νοοτροπίας που οδήγησε στην ορθολογικότερη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και στον περιορισμό της χρήσης χημικών πρόσθετων στην κοσμητολογία.
Βιοποικιλότητα
Η χώρα μας είναι απ'τις πλουσιότερες της Ευρώπης και του κόσμου σε βιοποικιλότητα, εξηγεί η Ελένη Μαλούπα, ερευνήτρια του ΕΘΙΑΓΕ, υπεύθυνη του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων και εθνική εκπρόσωπος για τη διατήρηση των αυτοφυών εκτός τόπου.
«Τα αυτοφυή φυτά της Ελλάδας είναι περίπου 6.000 φυτικά είδη και υποείδη, τα οποία αποτελούν σχεδόν το 50% των αυτοφυών φυτών της Ευρώπης! Εξ αυτών, τα 700 είδη είναι ενδημικά, δηλαδή δεν τα βρίσκουμε πουθενά αλλού στον κόσμο, ενώ περίπου 20% είναι αρωματικά ή και φαρμακευτικά φυτά. Σημαντικός αριθμός των ελληνικών φυτικών ειδών παρουσιάζουν πτητικά συστατικά, που κυρίως ανήκουν στην ομάδα των τερπενίων και είναι υπεύθυνα για τις αρωματικές τους ιδιότητες», λέει.
Στην Αγγλία ευδοκιμούν μόλις 800 είδη και υποείδη φυτών και η Ελλάδα είναι η 3η χώρα σε παγκόσμια κατάταξη, δεδομένου του αριθμού ενδημικών φυτών, ανάλογα με το γεωγραφικό της μέγεθος!
Βεβαίως, η απουσία πολιτικής βούλησης και στρατηγικού σχεδιασμού για δεκαετίες, σε συνδυασμό με τα γνωστά βαρίδια της ελληνικής πραγματικότητας (γραφειοκρατία, πολυνομία, προβλήματα στην αδειοδότηση), άφησε στην τύχη τους και χωρίς κατάρτιση τους αγρότες, που θα μπορούσαν σήμερα να έχουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα από καλλιεργήσιμα ελληνικά αρωματικά βότανα και φυτά. Το μέγεθος της ελληνικής αγοράς είναι 5 φορές μικρότερο από το μέσο ευρωπαϊκό, ενώ ανοιχτή πληγή παραμένει η παράνομη συλλογή ελληνικών βοτάνων από ξένες εταιρείες, μέσω τρίτων.
Μελέτη
Βοτανοσυλλέκτες, παραγωγοί, γεωπόνοι, φυτωριούχοι ώς και βιομήχανοι παλεύουν μόνοι τους σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά άκρως ανταγωνιστική, όπου οι τρίτες χώρες εισέρχονται με κακής ποιότητας προϊόντα, κοστίζουν όμως 10 φορές λιγότερο, είτε διότι δεν είναι βιολογικά είτε λόγω μεροκάματων πείνας.
Το 2002, έγινε ολοκληρωμένη μελέτη απ'το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για τις «Επενδυτικές δυνατότητες των αρωματικών φυτών». Εκτοτε, ελάχιστα πράγματα άλλαξαν όσον αφορά τη δημιουργία υποδομών για ενδιαφερόμενους επενδυτές (παρατηρητήριο, βάση δεδομένων, θεσμικό πλαίσιο κ.λπ.). Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμβουλευτική υπηρεσία στον αγροτικό τομέα, παρ' ότι επίκειται να θεσμοθετηθεί, ενώ με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες, υποστηρίζουν αγρότες, η ανοργανωσιά μεγάλωσε.
Κράτη, ακόμη και γειτονικά, παρεμβαίνουν σε διεθνείς εκθέσεις για τη συμμετοχή εταιρειών του κλάδου, παρέχοντας επιχορηγήσεις, υλικό, τεχνική υποστήριξη, κ.λπ. Στην Ελλάδα, τονίζουν παραγωγοί, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το κόστος συμμετοχής σε εκθέσεις είναι δυσβάσταχτο με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανταγωνιστικότητα και την εικόνα μας στη διεθνή αγορά.
Δειλά βήματα
Τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν δειλά βήματα, στο πλαίσιο κυρίως της συμβολαιακής γεωργίας, δηλαδή από ιδιώτες-αγρότες, αγροτικούς συνεταιρισμούς και συλλέκτες βοτάνων, που υπογράφουν με ελληνικές εταιρείες ότι η παραγωγή τους θ'απορροφηθεί. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αρωματικών Φυτών Αγρινίου «Ανθήρ» συστάθηκε από Ομάδα Παραγωγών της περιοχής, αφού η καπνοκαλλιέργεια σταμάτησε. Η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου έχει δημιουργήσει υποδομές για αρωματικά φυτά και βότανα, τα οποία προορίζονται για φαρμακευτική χρήση, οι μαστιχοπαραγωγοί της Χίου κι οι κροκοπαραγωγοί της Κοζάνης έχουν κάνει σημαντικά βήματα, ενώ υπάρχουν διάσπαρτοι ιδιώτες μικροί παραγωγοί.
Τα αρωματικά φυτά δεν αποδίδουν αμέσως παραγωγή· γεγονός που ιδίως για τους μικρούς παραγωγούς θέτει ζήτημα επιβίωσης. Ο αγροτικός κόσμος κατά κανόνα δεν θέλησε ν'ασχοληθεί με τα αρωματικά φυτά και γι'άλλους λόγους: άγνοια, αδυναμία απορρόφησης της παραγωγής στον δευτερογενή τομέα, μικρό εισόδημα, υψηλό κοστολόγιο, απουσία επιδοτήσεων και υποδομών, αδυναμία σύνδεσης του προϊόντος με τον τουρισμό.
«Η άγνοια μάλιστα ωθεί συχνά Ελληνες και ξένους να κακοποιούν τον εθνικό μας πλούτο, συλλέγοντας άτσαλα ακόμη και τη γνωστή σε όλους μας ρίγανη, που χρησιμοποιείται, πέρα από τη μαγειρική και την ιατρική και στην αρωματοποιία», εξηγεί η Ελένη Μαλούπα.
Σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στο πλαίσιο της συμβολαιακής γεωργίας υπάρχουν για: θυμάρι, φασκόμηλο, χαμομήλι, ταραξάκο, υπερικό (βαλσαμόχορτο), λουίζα, βαλεριάνα, λεβάντα και τσάι του βουνού.
Το ελληνικό καλλυντικό προέρχεται κατά κανόνα από βιολογικές καλλιέργειες και η παραγωγή του κοστίζει 10 φορές περισσότερο.
Ηγετικό ρόλο στην παραγωγή και αξιοποίηση αρωματικών φυτών κατέχουν οι χώρες της Ασίας, ενώ ΗΠΑ, Γερμανία, Ιαπωνία και Γαλλία αποτελούν τους κύριους αγοραστές. Τα μεγαλύτερα κέντρα εμπορίου είναι η Νέα Υόρκη, το Τόκιο και το Αμβούργο

Αρχαία και πράσινη ενέργεια


Αρχαία - φωτοβολταϊκά, σημειώσατε Χ. Η σχέση των αρχαίων με την πράσινη ενέργεια (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες) δοκιμάζεται από ένα αίσθημα αμηχανίας και διστακτικότητας με το οποίο αντιμετωπίζει το καινούργιο η Αρχαιολογική Υπηρεσία, είτε βρίσκεται στα κεντρικά γραφεία είτε στην αγροτική περιφέρεια.
Οι αρχαιολόγοι, αν και αναγνωρίζουν την ανάγκη να περιοριστεί η ρύπανση του περιβάλλοντος, όπως και των αρχαίων, που επιβαρύνονται στην περίπτωση της Μεγαλόπολης από τα φουγάρα της ΔΕΗ, εν τούτοις διστάζουν να δεχθούν ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά σε οπτική επαφή με αρχαία. Η ζήτηση όμως αδειών για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων έχει αρχίσει πάνω από μια πενταετία. Για ένα μεγάλο διάστημα δεν υπήρχε συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που να μην είχε να εξετάσει ένα ιδιωτικό αίτημα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε κάποιο χωράφι το οποίο γειτνίαζε με αρχαιότητες ή τις έβλεπε από χιλιόμετρα μακριά.
Οι εισηγήσεις των τοπικών αρχαιολόγων (κλασικών, βυζαντινών) ήταν συχνά αντιφατικές και ενίοτε παράλογες.
- Περιπέτεια ιδιώτη: Εφτασε Εφορία Αρχαιοτήτων να απαγορεύει σε μικροεπενδυτή ιδιώτη να εγκαταστήσει στο χωράφι του φωτοβολταϊκά με το αιτιολογικό ότι είναι ορατά από κάποια αρχαία, εγκαταλειμμένα και κρυμμένα μέσα στη βλάστηση. Μετά τη διαμαρτυρία του ανθρώπου, η ίδια Εφορία απαίτησε να προηγηθεί ανασκαφή στην ιδιοκτησία του και με δικές του δαπάνες. Οπότε εξανέστη ο άνθρωπος και είπε στο ΚΑΣ: «Τη δική μου επένδυση επιθυμώ να κάνω και όχι την επένδυση της Εφορίας. Αν θέλει η έφορος να κάνει ανασκαφή, ας την κάνει. Αλλά όχι με δικά μου λεφτά...». Τα φωτοβολταϊκά, ως γνωστόν, τοποθετούνται επιφανειακά, άρα δεν βλάπτουν τα θαμμένα αρχαία. Ετσι, η απαίτηση της Εφορίας δεν έγινε δεκτή.
- Μονή Οσίου Λουκά: Η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα βουνά της Βοιωτίας απασχόλησε τουλάχιστον δύο φορές τα δύο τελευταία χρόνια το Συμβούλιο. Ο λόγος; Υπήρχε αίτημα χωροθέτησης αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε απόσταση 10 χλμ. από τη Μονή Οσίου Λουκά. Αν και η εγκατάσταση ήταν τόσο μακρινή, η διεύθυνση Βυζαντινών Αρχαιοτήτων υποστήριζε ότι θα έχει ορατότητα από το μνημείο. Τελικά, η άδεια δόθηκε και οι ανεμογεννήτριες ορθώθηκαν στη θέση «Τσιβέρι-Παξιβάλα» του Δήμου Λεβαδέων και είναι πράγματι ορατές από το μοναστήρι.
- Πλαταιές: Πριν από τέσσερα χρόνια, το 2007, είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων η εγκατάσταση 600 φωτοβολταϊκών (σε μήκος 1,5 χλμ.) μέσα στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο της Μάχης των Πλαταιών, που είναι ζώνη Α' απόλυτης προστασίας. Τότε, ήταν ακόμη νωρίς για να «ανεχθεί» η τοπική Εφορία Αρχαιοτήτων την «ύβρι» της συνύπαρξης ενός αρχαιολογικού χώρου με τα κάτοπτρα. Το Συμβούλιο, όμως, αποδέχθηκε ότι η εγκατάσταση είναι «αναστρέψιμη» και «επωφελής» για τη χώρα, που «προωθεί τα φωτοβολταϊκά ως εναλλακτική πηγή ενέργειας». Και για να χρυσώσει το χάπι στους μαινόμενους γείτονες που δήλωναν αρχαιόφιλοι, το ΚΑΣ έδωσε ρητή εντολή να φυτευθούν τρία στρέμματα περιμετρικά με πικροδάφνες, ώστε να μη φαίνονται τα συστήματα και αλλοιωθεί το τοπίο.
Από τότε, όλοι έχουν βάλει νερό στο κρασί τους. Εχουν αποδεχθεί την αναγκαιότητα εκμετάλλευσης της πράσινης ενέργειας, που έχει και μηδενικό κόστος λειτουργίας.
- Αρχαία Μεσσήνη: Ωστόσο, όταν ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης ζήτησε να φωτίσει με φωτοβολταϊκά τον τεράστιο αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης, εισέπραξε μιά μεγαλοπρεπή «άρνηση».
Με το αιτιολογικό ότι «τα φωτοβολταϊκά θα είχαν οπτική επαφή με τα αρχαία και εφόσον το ΚΑΣ έχει αρνηθεί ανάλογες άδειες σε ιδιώτες, δεν θα το επιτρέψει ούτε στον εαυτό του». «Χώρια που μπορεί κάποιοι να επανέλθουν ζητώντας επαναξέταση παλιών αιτημάτων που έχουν απορριφθεί», όπως είπαν.
Ετσι, έμεινε στο σκοτάδι η Μεσσήνη γιατί το κόστος του φωτισμού της με ηλεκτρισμό δεν είναι αντιμετωπίσιμο σήμερα.
- Ορεινή Μάνη: Το ίδιο Συμβούλιο ενέκρινε, όμως, ως συμβατή με το τοπίο της Μάνης την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή του Σαγγιά, σε ένα ορεινό, άδενδρο τοπίο, που γι' αυτό ακριβώς θεωρείται μοναδικό.
- Γυάρος: Πριν από λίγες μέρες το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων περιόρισε το χαρακτηρισμό της Γυάρου ως «ιστορικού τόπου» στην έκταση γύρω από τις φυλακές, ενώ το 2002 είχε χαρακτηριστεί όλο το νησί. Φοβούμενες οι αντιστασιακές οργανώσεις την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην υπόλοιπη έκταση ζήτησαν από το Συμβούλιο να μην αλλάξει η κήρυξη, γιατί «μπορεί το νησί να μετατραπεί σε χώρο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κάτι που θα αλλοιώσει τη μορφολογία του, αλλά και την ιστορική του μνήμη».*
Κωνσταντίνος Ζάχος

Μπορούμε με φωτοβολταϊκά να φωτίσουμε τη Νικόπολη

Ο ανασκαφέας της Νικόπολης Κωνσταντίνος Ζάχος μόλις επέστρεψε από μια επιστημονική συνάντηση που έγινε στη Βιέννη στο πλαίσιο της οποίας επισκέφθηκε τα ερείπια της ρωμαϊκής πόλης Καρνούντουμ.
Οι Αυστριακοί έχουν ανακατασκευάσει τα ρωμαϊκά λουτρά για να δείξουν στο κοινό πώς ακριβώς λειτουργούσαν και έχουν περιποιηθεί το αρχαίο τους θέατρο όπου γίνεται κάθε χρόνο και το Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος. Εκεί λοιπόν, δίπλα στα αρχαία, είδε μια σειρά από φωτοβολταϊκά, που φωτίζουν τον αρχαιολογικό χώρο.
«Ηταν μια σειρά από κολόνες. Κάθε κολόνα είχε στην κορυφή ένα σκιάδιο (0,30 χ 0,30) που αποτελούσε το συλλέκτη του ηλίου. Διαπίστωσα πως η μέθοδος είναι εξαιρετικά απλή, εύκολη στην εγκατάστασή της και κομψότατη. Δεν χρειάζεται να ανοίξεις αυλάκια για να περάσεις καλώδια. Κάθε κολόνα είναι αυτόνομη. Επίσης, δεν απαιτεί κόστος για τη συντήρησή τους. Είναι από ανοξείδωτο μέταλλο.
Εμείς στη Νικόπολη, που έχουμε έναν εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο με πολλά μνημεία, θα επιθυμούσαμε να φωτίσουμε τουλάχιστον τις διαδρομές και κάποια επιλεγμένα μνημεία. Με τις κολόνες αυτές μπορεί εύκολα να φωτιστεί ο χώρος, όπως και τα μνημεία. Με αυτό τον τρόπο το κόστος είναι μηδενικό».
Φεύγοντας από εκεί, ο κ. Ζάχος είδε σε κοντινή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο, στην πεδιάδα ενός αυστριακού χωριού, μια σειρά από ανεμογεννήτριες. Ρώτησε ποιος τις διαχειρίζεται; Το ίδιο το χωριό, του είπαν. «Οι ανεμογεννήτριες είχαν περάσει μέσα από τα χωράφια των κατοίκων. Μη σας πω ότι στο Ζάλτσμπουργκ κάθε σπίτι έχει τα δικά του φωτοβολταϊκά. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, δεν είναι προστατευόμενα και τα γραφικά αυτά χωριά;»
Πέτρος Θέμελης

Θεωρώ ότι η πράσινη ενέργεια είναι απόλυτα συμβατή με τις αρχαιότητες

Η Αρχαία Μεσσήνη είναι ένας χώρος που ανήκει στο κράτος.
Εχει έκταση 350 στρεμμάτων και χρειάζεται φωτισμό, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες που συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες, γιατί λειτουργεί ώς τις 8 το βράδυ. Ο τεράστιος αυτός χώρος θα ήταν σημαντικό να αυτονομηθεί ενεργειακά και να φωτιστεί εξ ολοκλήρου από φωτοβολταϊκά. Διαθέτει μουσείο, περίπτερο, αναψυκτήριο κι όλα αυτά μαζί με την πορεία επισκεπτών και τα μνημεία (θέατρο, βουλευτήριο, αρχαία αγορά, στάδιο) θα μπορούσαν να φωτιστούν χωρίς κανένα κόστος, υποστηρίζει ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης, που έχει αποκαλύψει και αναδείξει υποδειγματικά τον λαμπρό αυτό αρχαιολογικό χώρο.
Η άρνηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να δώσει την άδεια για την εγκατάσταση των συστημάτων αυτών σε παρακείμενο οικόπεδο, έξω από το αρχαίο στάδιο, τον ενόχλησε. Γιατί το οικόπεδο αυτό αγοράστηκε με δαπάνες της Εταιρείας Μεσσηνιακών Σπουδών, ερευνήθηκε ανασκαφικά και δεν έχει αρχαία, ούτε και οπτική επαφή με τα μνημεία της Αρχαίας Μεσσήνης, καθώς βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτά.
«Αντίθετα, αν ποτέ αποφασιστεί να φωτιστεί η Μεσσήνη από τη ΔΕΗ, θα μπουν κολόνες, θα περάσουν υπόγεια καλώδια, άρα θα χρειαστεί να ανοίξουν αυλάκια μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Συνεπώς, η επέμβαση θα είναι πολύ βαρύτερη. Για τα φωτοβολταϊκά έχουμε έτοιμη την προκαταρκτική μελέτη. Μας την πρόσφερε δωρεάν το Πανεπιστήμιο. Αν την είχε εγκρίνει το ΚΑΣ, θα προχωρούσαμε σε μελέτη εφαρμογής. Φοβούμαι πως δεν έγινε κατανοητό από τα μέλη του Συμβουλίου πού ακριβώς χωροθετούσαμε το έργο. Γιατί, αλλιώς, δεν μπορώ να καταλάβω πώς επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε ταράτσες σπιτιών -εμείς εκεί δυστυχώς δεν έχουμε ταράτσες- και δεν επιτρέπεται σε έναν αρχαιολογικό χώρο όταν δεν βλάπτονται τα αρχαία. Αν το πρόβλημα ήταν αισθητικό, θα το φροντίζαμε. Θα το καλύπταμε με φυτεύσεις και θα επιλέγαμε διακριτικά φωτιστικά για το χώρο. Η πράσινη ενέργεια θεωρώ ότι είναι απόλυτα συμβατή με τις αρχαιότητες, ιδίως όταν τα συστήματα αυτά δεν έχουν οπτική επαφή με τα μνημεία, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Αρχαίας Μεσσήνης».
Πάνος Βαλαβάνης

Πιστεύω πως κάτω από προϋποθέσεις μπορούν να συνυπάρξουν

Ο καθηγητής Αρχαιολογίας Πάνος Βαλαβάνης είναι μέλος του ΚΑΣ.
Οταν έβλεπε να πληθαίνουν οι αιτήσεις ιδιωτών και μεγάλων εταιρειών για εγκατάσταση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών σε διάφορες περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, σκέφθηκε πως το υπουργείο Πολιτισμού έπρεπε να θέσει τις προδιαγραφές για τη χορήγηση αδειών ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες το πλαίσιο στο οποίο θα μπορούσαν να κινηθούν. Στην πορεία όμως κατάλαβε πως κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και ως εκ τούτου πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά.
Πιστεύει ότι κάθε παρέμβαση στο περιβάλλον είναι ενοχλητική και μη αποδεκτή. Με την έννοια αυτή, οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά είναι παράγοντες ξένοι προς το περιβάλλον. «Αποτελούν παρέμβαση στο τοπίο, που αποτελεί το φυσικό πλαίσιο κάθε αρχαίου μνημείου. Από την άλλη πλευρά, ευρύτεροι περιβαλλοντικοί λόγοι, όπως επίσης εθνικοί και οικονομικοί, για τη μείωση της εξάρτησης από άλλες πηγές ενέργειας επιβλαβείς στην ατμόσφαιρα και στα μνημεία, δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν αδιάφορο. Γι' αυτό πιστεύω πως κάτω από προϋποθέσεις μπορούν να συνυπάρξουν. Σοβαρή προϋπόθεση αποτελεί για μένα η μεταξύ τους απόσταση και να μην παρεμβάλλεται στο μάτι του θεατή όταν θεάται ένα μνημείο. Εννοώ να μην είναι και τα δύο ορατά από την ίδια γωνία. Με την ευκαιρία να σας πω πως οι ανεμογεννήτριες που μπήκαν στην κορυφογραμμή Αμφισσας-Γαλαξιδίου δεν ενοχλούν το δελφικό τοπίο, δεν είναι ορατές από τους Δελφούς, αλλά φαίνονται από τον Οσιο Λουκά κι ας απέχουν 14 χλμ. Γι' αυτό πιστεύω πως το μείζον είναι η θέση που επιλέγεται και, πάντως, αυτή δεν μπορεί να είναι η γραμμή του ορίζοντα»

LinkWithin

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...

Τετάρτη 29 Ιουνίου 2011

Υπερφορτώνει τον εγκέφαλο η ζωή στις πόλεις


Πρόσφατη επιστημονική μελέτη, απέδειξε ότι η ζωή σε αστικό περιβάλλον, με υπερβολικό άγχος, πολυκοσμία, θόρυβο κάνει τον εγκέφαλο να λειτουργεί σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και αυξάνει την πιθανότητα εκδήλωσης σχιζοφρένειας και άλλων ψυχικών νόσων.
Σύμφωνα με γερμανική έρευνα της Ιατρικής Σχολής του πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης, που δημοσιεύεται στο περιοδικό «Nature», το «Science» αλλά και τις βρετανικές εφημερίδες «Γκάρντιαν» και «Τέλεγκραφ» η ζωή στις πόλεις μας “τρελαίνει”.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή ψυχιατρικής Αντρέας Μέγιερ-Λίντενμπεργκ  μελέτησαν τους εγκεφάλους 55 εθελοντών που ζούσαν σε διάφορες μεγάλες αστικές και απομακρυσμένες αγροτικές περιοχές, βάζοντας τους να λύνουν μαθηματικά προβλήματα υπό πίεση χρόνου και σε κατάσταση στρες και παρακολουθώντας την λειτουργία του εγκεφάλου με όργανα μαγνητικής απεικόνισης.
Τα συμπεράσματα τους ήταν μάλλον δυσάρεστα για του κατοίκους των πόλεων, αφού έδειξαν ότι οι εγκέφαλοι τους αντιδρούν πολύ άσχημα σε συνθήκες στρες σε αντίθεση με αυτούς των κατοίκων της υπαίθρου.
Η βασική ανακάλυψη έδειξε ότι το στρες στον εγκέφαλο των πρώτων, ενεργοποιεί εντονότατα την αμυγδαλή του εγκεφάλου, την κατ' εξοχήν περιοχή που συνδέεται με την αντίληψη του κινδύνου και των απειλών, με τις συναισθηματικές διαταραχές, την κατάθλιψη και την παραβατική συμπεριφορά (βία κ.α.). Επίσης, όσο περισσότερο χρόνο κάποιος είχε ζήσει σε πόλη ανάμεσα στη γέννησή του και στην ηλικία των 15 ετών, τόσο μεγαλύτερη ήταν η δραστηριότητα σε μια άλλη περιοχή του εγκεφάλου, τον πρόσθιο προσαγώγιο φλοιό,  περιοχή που ρυθμίζει το στρες.
Προηγούμενες επιδημιολογικές έρευνες, εδώ και δεκαετίες, έχουν δείξει ότι ανώμαλες συνδέσεις ανάμεσα σε αυτή την περιοχή του πρόσθιου φλοιού και στην αμυγδαλή παρατηρούνται σε όσους πάσχουν από σχιζοφρένεια μη γενετικής αιτιολογίας, πράγμα που δείχνει ότι πιθανώς η ζωή στην πόλη αυξάνει τον κίνδυνο για την εκδήλωση της συγκεκριμένης νόσου. Η κοινωνική απομόνωση, οι θόρυβοι, η πολυκοσμία κ.α. είναι μερικοί παράγοντες που αυξάνουν το στρες σε αυτές τις περιοχές.
Είναι ουσιαστικά η πρώτη φορά που οι νευροεπιστήμονες μελέτησαν τη σχέση ανάμεσα στον τόπο διαμονής και στις αλλαγές που προκαλούνται στη βιολογία του εγκεφάλου.
Όπως δήλωσε ο επικεφαλής των επιστημόνων  Μέγιερ-Λίντενμπεργκ «αν κάποιος παραβιάζει τον προσωπικό χώρο σου, αν έρχεται υπερβολικά κοντά σου, το κύκλωμα αμυγδαλής-πρόσθιου φλοιού ενεργοποιείται» και το άγχος αυξάνει. Πρόσθεσε μάλιστα χαρακτηριστικά πως οι σχεδιαστές των πόλεων στο μέλλον πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους αυτή την παράμετρο, δηλαδή της επίπτωσης της πυκνότητας του πληθυσμού στον εγκέφαλο και στις νοητικές-ψυχικές δυσλειτουργίες του, εκτιμώντας ότι «η ζωή στις πόλεις προκαλεί περισσότερους (ψυχικούς) κινδύνους από οποιοδήποτε γονίδιο».
Οι υπάρχουσες μέχρι σήμερα στατιστικές μελέτες έχουν δείξει ότι η γέννηση και η ζωή στις πόλεις αυξάνει κατά 21% τον κίνδυνο για εκδήλωση αγχώδους διαταραχής, ενώ διπλασιάζει τον κίνδυνο εκδήλωσης σχιζοφρένειας (η οποία πλήττει περίπου ένα άνθρωπο στους 100). Την ίδια στιγμή οι προβλέψεις δείχνουν ότι μέχρι το 2050, σχεδόν το 70% των κατοίκων του πλανήτη θα ζει σε πόλεις, όπου οι κάτοικοι κατά μέσο όρο απολαμβάνουν υψηλότερο εισόδημα και καλύτερες συνθήκες απασχόλησης, διατροφής, υγιεινής, εκπαίδευσης, ψυχαγωγίας κ.α. - αλλά με ένα αναπόφευκτο τίμημα στον εγκέφαλο και στην ψυχική ισορροπία τους.

Τρίτη 28 Ιουνίου 2011

Φωτογραφίζοντας την Ελλάδα του 1850


Οι ελληνικές αρχαιότητες, η ομορφιά του ελληνικού τοπίου ανάμεσα στα σπαράγματα του παρελθόντος, ήταν αγαπημένο θέμα των περιηγητών-ζωγράφων του 19ου αιώνα, οι οποίοι ταξίδεψαν στην Ελλάδα και στις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου, αναζητώντας ίχνη από τη δόξα του αρχαίου κόσμου.
Αποψη του Αρείου Πάγου από νοτιοανατολικάΑποψη του Αρείου Πάγου από νοτιοανατολικάΑπό το 1839, τη χρονιά της εφεύρεσης της φωτογραφίας, στο κύμα των περιηγητών-ζωγράφων προστέθηκαν οι φωτογράφοι. Ανάμεσά τους ήταν και ο Σκωτσέζος περιηγητής Τζέιμς Ρόμπερτσον, που έκανε μια στάση στην Αθήνα (1853-'54) πριν αναχωρήσει για τη Μάλτα, τους Αγίους Τόπους, την Αίγυπτο και τη Δαμασκό. Επανήλθε το 1856, συνοδευόμενος από τον νεότερό του φωτογράφο Φελίτσε Μπεάτο.
Τριάντα οκτώ πρωτότυπες φωτογραφικές εκτυπώσεις του Τζέιμς Ρόμπερτσον από το ελληνικό του ταξίδι παρουσιάζονται στην έκθεση «James Robertson. Φωτογραφίες ελληνικών αρχαιοτήτων, 1853-1854», που εγκαινιάζεται σήμερα, στις 20.00, στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη (Κουμπάρη 1). Οι φωτογραφικές εκτυπώσεις του περιηγητή έφτασαν στο Μουσείο Μπενάκη μέσω της δωρεάς, που έκανε η φίλη του Μουσείου, Ρένα Ανδρεάδη, στα Φωτογραφικά Αρχεία του Ιδρύματος.
Η διαδρομή που ακολούθησε ο φωτογράφος Ρόμπερτσον ήταν η καθιερωμένη για τους περιηγητές-ζωγράφους του 19ου αιώνα. Ξεκίνησε την καταγραφή του από τα μνημεία της Ακρόπολης και συνέχισε με τους αρχαιολογικούς χώρους της πρωτεύουσας, η οποία αποτυπώθηκε σε δεύτερο πλάνο, ως περίγυρος των αρχαιοτήτων. Η φωτογραφική σειρά του ολοκληρώθηκε με απόψεις των ναών του Ποσειδώνα στο Σούνιο, της Αφαίας Αθηνάς στην Αίγινα και του Απόλλωνα στην Κόρινθο. Στην Ακρόπολη, το βλέμμα του στάθηκε στα Προπύλαια, στον ναό της Απτέρου Νίκης, στον Παρθενώνα, στο Ερέχθειο και μέσα στην πόλη στον ναό Ολυμπίου Διός, στον Πύργο των Ανέμων, στην Πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος, στο Μνημείο του Λυσικράτη. Η φωτογραφική του ματιά ήταν επηρεασμένη από τις αντίστοιχες ζωγραφικές απόψεις της εποχής. Τα μνημεία είναι οι πρωταγωνιστές των κάδρων του, ενώ η ανθρώπινη παρουσία παρεμβάλλεται (φύλακες των μνημείων, φουστανελοφόροι και δυτικά ντυμένοι επισκέπτες), για να επισημάνει την κλίμακα των ερειπίων ή να διασκεδάσει τη μονοτονία τους.
Οι φωτογραφίες του, εκτός από σπάνια δείγματα της πρώιμης φωτογραφικής τέχνης, έχουν επιπλέον αξία. Αποτελούν ένα μοναδικό αρχείο οπτικών μαρτυριών για τη δραματική κατάσταση στην οποία περιήλθαν τα μνημεία από τις λεηλασίες και τους βανδαλισμούς την εποχή της οθωμανικής κυριαρχίας.
Ο Τζέιμς Ρόμπερτσον ταυτίζεται με τον ομώνυμο χαράκτη, που εργάστηκε στο Λονδίνο γύρω στο 1830. Εγκαταστάθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1841, όπου και παρέμεινε για σαράντα χρόνια ως αρχιχαράκτης στο αυτοκρατορικό νομισματοκοπείο. Η φωτογραφική του πορεία ξεκίνησε στις αρχές της δεκαετίας του 1850, όταν άνοιξε φωτογραφείο στη συνοικία του Πέραν. Εγινε γνωστός τόσο για τις φωτογραφικές απεικονίσεις του όσο και για την κάλυψη του πολέμου της Κριμαίας, τη διετία 1854-'56. Πέθανε το 1888 στη Γιοκοχάμα της Ιαπωνίας.
*Διάρκεια έκθεσης έως 21 Αυγούστου.

Enhanced by Zemanta

ΣΧΕΣΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ


  

 

ΣΕ ΑΝΑΜΟΝΗ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΗΣ

Μια συνταρακτική ανακάλυψη που θα αλλάξει ή θα παγιώσει ακόμη περισσότερο τα δεδομένα, πρόκειται να ανακοινωθεί εντός των ημερών. Πρόκειται για αρχαιολογικά ευρήματα στην περιοχή της Σπάρτης, αρχαίες πινακίδες, οι οποίες είναι γραμμένες σε γραφή Γραμμικής Β, οι οποίες περιέχουν λέξεις που ο αρχαίος λεξικογράφος Ησύχιος τις θεωρεί ιδιωματικές Μακεδονικές. Αυτά ανέφερε ο κος Σαράντος Καργάκος κατά τη διάλεξή του στο Βυζαντινό Μουσείο της Βέροιας, την Τετάρτη 25 Φεβρουάριο, που αφορούσε τις σχέσεις Μακεδονίας Σπάρτης κατά την αρχαιότητα.
Εξάλλου, κατά τους ιστορικούς, η μακεδονική γραφή είναι ίδια με αυτή που χρησιμοποιούνταν κατά κόρον από τα Ελληνικά φύλα στη Μυκηναϊκή εποχή. Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, η ανακάλυψη αυτή είναι σημαντικότατη, γιατί αποτελεί ακόμη μία μαρτυρία ότι η αρχαία Μακεδονική διάλεκτος είναι περίπου ίδια με της Σπάρτης, κατά συνέπεια Ελληνική
.

ΜΑΝΩΛΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΣΑ  03/03/2009

Έτσι ή αλλιώς οι Μακεδόνες ανήκαν στον οίκο του Ηρακλέους όπως άλλωστε και οι Λακεδαιμόνιοι!

Ορισμένα ιστορικά στοιχεία είναι τα ακόλουθα:

Κατά την διάρκεια της εισβολής του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην Θήβα και την «κατασκαφή» των Θηβών, το 335 π.Χ., η πόλη της Θήβας έπαψε να υφίσταται με την πολιτική έννοια του όρου. Οι κάτοικοί της σφαγιάστηκαν από τον στρατό του Αλεξάνδρου, ή εξανδραποδίστηκαν, εκτός ελαχίστων, δηλαδή των απογόνων του Πινδάρου, των ιερέων και ιερειών των ναών, των φίλων του Φιλίππου και του Αλεξάνδρου και των προξένων των Μακεδόνων.

Καταστράφηκαν επίσης όλες οι οικίες εκτός αυτής του Πινδάρου, ενώ έγιναν θυσίες στο Ιερό του Ηρακλέους έξω από τις Ηλέκτρες πύλες ιερό το οποίο ταυτίζεται με τον λεγόμενο «Οίκο του Ηρακλέους», όπου σύμφωνα με τη μυθολογική παράδοση γεννήθηκε ο ήρωας.

Η Ελληνική καταγωγή του Μέγα Αλέξανδρου και γενικότερα των Αργεάδων Βασιλέων της Μακεδονίας, αποτελούσε γεγονός ανάμεσα στους Έλληνες και Ρωμαίους Ιστορικούς, φανερώνοντας μια γενικότερη αντίληψη στον Ελληνικό και Ρωμαϊκό κόσμο (συμπεριλαμβανομένων φυσικά και των ίδιων των Μακεδόνων) πως τα μέλη του Βασιλικού οίκου της Μακεδονίας καταγόταν απο το Άργος της Πελοποννήσου.

Ο Ιδρυτής του Βασιλικού Οίκου της Μακεδονίας είχε καταγωγή απο τους Βασιλείς του Άργους, τους “Τεμενίδες”, απόγονους του Ηρακλέους, υιού του Δία. (Diod. 17.1.5, 17.4.1; Plut, Alex 2.1-2, Fortuna 1.10 = Moratia 332a; Justin 11.4.5, 7.6.10-12, Theop. (FGTH US F3SS - Tzetzes, ad Lycophr 1439); Paus. ‘Description of Greece’ 1.9.8, 7.8; Velleius Paterculus: “The Roman History” Book I.5; Isocrates: ‘To Philip’ 32; Herod. 5.22.1-2, 8.43; Thuc. 2, 99, 3; Curt. 4.6.29)

Οι διασωζώμενες γραπτές φιλολογικές και αρχαιολογικές αποδείξεις κατα την διάρκεια των Κλασσικών και Ελληνιστικών χρόνων αποδεικνύουν ακράδαντα, οι ίδιοι οι Μακεδόνες θεωρούσαν τους εαυτούς τους Έλληνες, κομιστές της Ελληνικής γλώσσας και πολιτισμού στην Ασία. Ταυτόγχρονα έπαιρναν εκδίκηση απο τους Πέρσες για τα”εγκλήματα τους εναντίον της Μακεδονίας και της υπόλοιπης Ελλάδας“.(Herod. 9.45; Diod. 16.93.1; Arrian 2.14.4, 3.18.11-12, I.16.10, “Indica” XXXIII; Plut- Alex. XXXIII, Moralia 332A; Curt. 5.6.1, 5.8.1; Joseph 11.8.5; Polyvius 7.9.4, 18.4.8; Liv. XXXI,29, 15; IG X,2 1 1031)

Οι Αρχαίοι Έλληνες γενικότερα θεωρούσαν τους Μακεδόνες, Έλληνες. Στην ουσία οι αρχαίες Ελληνικές πηγές απέδιδαν μερικά απο τα πιο πατριωτικά Ελληνικά συναισθήματα σε Μακεδόνες βασιλείς (Ηρόδοτος), περιέγραφαν μνήμες απο την Ελληνικότητα των αρχαίων Μακεδόνων (Ησίοδος, Ελλάνικος, Ηρόδοτος), συμμετοχή στα κοινά των Ελλήνων, όπως την Δελφική Αμφικτυωνία και τους Πανελλήνιους αγώνες (Ηρόδοτος, Θουκυδίδης, Αισχίνης, κτλπ).

Η πολιτική αντιπαράθεση στα χρόνια του Φιλίππου Β’ και του γιού του Αλέξανδρου και η σφοδρή αντιπαλότητα τους με τους Νότιους Έλληνες , δεν θα μπορούσε να αποτελέσει κριτήριο για την Ελληνικότητα των Αρχ. Μακεδόνων. Αφενός ήταν γνωστή ανέκαθεν η πλήρης απροθυμία των αρχ. Ελλήνων γενικότερα να ανεχτούν να βρεθούν κάτω απο τον ζυγό άλλων Ελλήνων, αφεταίρου υπάρχουν αρκετά παρεμφερή παραδείγματα τα οποία διαλύουν τους σχετικούς ισχυρισμούς (Εξαγγελία των Σπαρτιατών στους υπόλοιπους Έλληνες για “απελευθέρωση της Ελλάδας” απο τον Αθηναικό ζυγό κλπ) (Polyb., IX.35.2 (Loeb, W.R. Paton), IX.37, 38.8; Isocr, “To Philip”, 5.139, 5.140, 5.8; Callisth. ‘Oration of Demosthenes’ 2.3.4.-5, 2.4.5, 2.4.7-8 ; Curtius 3.3; Arrian ‘Anab. Alex’ 2.14. 4, 3.27.4-5; Pausanias, ‘Phocis’ VIII.4, Eleia VIII, 11 [Loeb]) ; Strab. VII.Frg. 9 [Loeb, H.L. Jones]), VII. Fr 7.1, 10.2.23; Herod. VIII.137. 1 [Loeb]), I.56.3 [Loeb, A.D. Godley]); Hesiod, Catalogues of Women and Eoiae 3 [Loeb, H.G. Evelyn-White])

Κατόπιν των ανωτέρω συνοπτικά αναφερόμενων, είναι απολύτως ιστορικά τεκμηριωμένο το γεγονός ότι ο Μ. Αλέξανδρος ήτο Έλλην (και μάλιστα ο μεγαλύτερος των Ελλήνων...) και πραγματοποίησε μια Πανελλήνια εκστρατεία εναντίον της Περσίας και διαμέσου των κατακτήσεων του διέδωσε τον Ελληνισμό, μαζί με ένα τεράστιο κύμα εποικισμού σε όλη την τωρινή Μέση Ανατολή.
Το θέμα για όσους γνωρίζουν Ιστορία είναι λελυμένο, το υπόβαθρο της σημερινής κατάστασης είναι καθαρά προπαγανδιστικό και πολιτικό...
 ΘΕΟΤΟΚΗΣ ΒΑΛΣΑΜΗΣ          05/03/2003
 Όστις δε ανάγκην συγκεχώρηκεν καλώς σοφός παρ΄ημίν καί τά θεία επίσταται...
 Από το εξαιρετικό φόρουμ……………..www. fourakis-kea.com
 Πηγή άρθρου : http://www.hellinon.net/SpartaMacedonia.htm 

Enhanced by Zemanta

Δευτέρα 27 Ιουνίου 2011

Αρχαίο γεύμα αθάνατο


Η πολυτέλεια ταιριάζει στη Δημοκρατία; Είναι έννοια συμβατή με την ισονομία και την ισοπολιτεία; Πόσο πολυτελής ήταν ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των Αθηναίων στην κλασική εποχή σε σχέση με των Σπαρτιατών;
Η σειρά ασχολείται και με τα σημεία πώλησης ψαριών στην αρχαία Αθήνα§Κρέας, ψάρι και άλλες λιχουδιές αποτελούσαν προσιτή πολυτέλεια για τους Αθηναίους, ενώ ο πλουσιότερος Σπαρτιάτης αρκούνταν στον μέλανα ζωμόΗ σειρά ασχολείται και με τα σημεία πώλησης ψαριών στην αρχαία Αθήνα§Κρέας, ψάρι και άλλες λιχουδιές αποτελούσαν προσιτή πολυτέλεια για τους Αθηναίους, ενώ ο πλουσιότερος Σπαρτιάτης αρκούνταν στον μέλανα ζωμόΣτο θέμα αυτό είναι αφιερωμένη μια σειρά τηλεοπτικών επεισοδίων του BBC, η προβολή των οποίων ξεκινάει απόψε με τον Βρετανό κλασικιστή του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ, δρ Μάικλ Σκοτ.
Σύμφωνα με την έρευνά του, ακόμη και οι φτωχότεροι πολίτες της κλασικής Αθήνας είχαν πλουσιότερο τραπέζι από τους Σπαρτιάτες. Πιάτα με κρέας, ψάρι και διάφορες λιχουδιές ήταν η προσιτή πολυτέλεια των Αθηναίων, ενώ η διατροφή ακόμη και του πλουσιότερου Σπαρτιάτη απαγορευόταν να ξεφύγει από τον μέλανα ζωμό και λιγοστά άλλα συμπληρώματα. Η πολυτέλεια ήταν αντίθετη στη φιλοσοφία τους. Αλλά και οι Αθηναίοι δεν έπρεπε να ξεπεράσουν το μέτρο, αναγκαία συνθήκη για τη λειτουργία της Δημοκρατίας.
Η κοινή εστίαση των πιστών μετά την τελετουργική θυσία των ζώων στις μεγάλες θρησκευτικές εορτές αποτελεί την απόδειξη της Δημοκρατίας στην πράξη. Στήνονται κοινά τραπέζια, όπου πλούσιοι και φτωχοί απολαμβάνουν το ίδιο γεύμα. Οταν γύρω στον Δεκαπενταύγουστο τελούνταν τα Παναθήναια και θυσιάζονταν προς τιμήν της θεάς Αθηνάς εκατό βόδια (εκατόμβη), τα σφάγια τεμαχίζονταν, ψήνονταν και προσφέρονταν στους πιστούς. Η συνήθεια αυτή έχει επιβιώσει μέχρι σήμερα, παρ' όλο που δεν έχουμε βωμούς για τελετουργικές θυσίες. Δεν νοείται όμως Δεκαπενταύγουστος στην ελληνική ύπαιθρο χωρίς ψητή γουρουνοπούλα και λαϊκό πανηγύρι. Η αγγλική τηλεοπτική σειρά παρακολουθεί τη μετεξέλιξη της πολυτέλειας στους ρωμαϊκούς χρόνους, στους πρώτους χριστιανικούς, αλλά και μέσα στη χριστιανική θρησκεία.
Η εκπομπή αποκαλύπτει πολλές ενδιαφέρουσες λεπτομέρειες του καθημερινού βίου που σχετίζονται με τη Δημοκρατία και πώς αυτή περνάει από το σπιτικό κάθε απλού πολίτη. Ο δρ Σκοτ διαπιστώνει, για παράδειγμα, ότι το κρέας στην αθηναϊκή Δημοκρατία δεν ήταν μόνο για τους «έχοντες και κατέχοντες». Αυτό όμως δεν συνέβαινε και με το ψάρι, ιδίως το μεγάλο, το πελαγίσιο. Τα «πρώτα» ψάρια, που λέμε σήμερα, ήταν πανάκριβα και ως εκ τούτου διόλου προσιτά για τα χαμηλά βαλάντια. Η παραγωγή προβάλλει και τα σημεία απ' όπου αγόραζαν ψάρια στην αρχαιότητα, αλλά και πώς τα παρασκεύαζαν, σε τι σκεύη τα μαγείρευαν και πού τα σέρβιραν.
Από την έρευνά τους προκύπτει κάτι λίγο-πολύ γνωστό: ότι στον δημόσιο βίο όλα ήταν πιο λιτά απ' ό,τι στον ιδιωτικό. Δηλαδή, ακριβώς το αντίθετο απ' ό,τι συμβαίνει σήμερα. Οι ανασκαφές σε κατάλοιπα των κλασικών χρόνων δεν έχουν αποκαλύψει πολυτελή σκεύη από πολύτιμο μέταλλο. Η επίδειξη πλούτου δεν ήταν έννοια συμβατή με την αντίληψη περί Δημοκρατίας που είχαν οι Αθηναίοι, ενώ στη Μακεδονία ήταν διαφορετικά. Ο δημόσιος βίος εκεί ήταν πολυτελής. Απόδειξη, οι βασιλικοί τάφοι της Βεργίνας.
Στην Αθήνα δεν βρέθηκαν ούτε χρυσά στεφάνια ούτε αργυρά σκήπτρα, όπως του Φιλίππου του Β', ούτε χρυσές λάρνακες με οστά. Ο Μάικλ Σκοτ έχει κάνει γυρίσματα στη Βεργίνα, στις αρχαίες Αιγές και αναλύει τα εκθέματα του τοπικού μουσείου, τα οποία προβάλλει μαζί με τα αντικείμενα της έκθεσης για τη Μακεδονία που λειτουργεί στο Μουσείο Ασμόλιαν της Οξφόρδης.

Enhanced by Zemanta

Μειώνουν τα φυτοφάρμακα την ευφυΐα των παιδιών;


Υπόψη της Κομισιόν φέρνει ο Μ. Τρεμόπουλος τρεις πρόσφατες επιστημονικές δημοσιεύσεις στο περιοδικό Environmental Health Perspectives, που δείχνουν ότι έκθεση των εγκύων σε οργανοφωσφορικά εντομοκτόνα μειώνει τους παιδικούς δείκτες ευφυΐας.
 Οι επιστήμονες εξέτασαν μεταβολίτες οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων στα ούρα εγκύων γυναικών και μετά στα παιδιά που γεννήθηκαν, καθώς μεγάλωναν. Η ουσία dialkyl phosphate, για παράδειγμα, μπορεί να προέλθει ως αποτέλεσμα της διάσπασης πάνω από το 75% των οργανοφωσφορικών σκευασμάτων που χρησιμοποιούνται στη γεωργία. Η κατηγορία αυτή των εντομοκτόνων είναι γνωστή για τις νευροτοξικές της ιδιότητες. Η οικιακή χρήση του chlorpyrifos και του diazinon, δύο από τις πιο κοινές δραστικές ουσίες οργανοφωσφορικών εντομοκτόνων, έχει απαγορευτεί στις ΗΠΑ, κυρίως λόγω των επιπτώσεων στην υγεία των παιδιών.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν υπάρχουν άλλοι τρόποι προστασίας για τους καταναλωτές πέρα από το καλό πλύσιμο φρούτων και λαχανικών, την ελάττωση της χρήσης φυτοφαρμάκων σε καλλιέργειες για διατροφή, ιδιαίτερα σε κήπους σπιτιών, και βέβαια την κατανάλωση προϊόντων από βιολογικές καλλιέργειες, που παράγονται χωρίς χρήση φυτοφαρμάκων και τα οποία υπόκεινται σε καλύτερους ελέγχους στην αγορά.

Enhanced by Zemanta

Παρασκευή 3 Ιουνίου 2011

το ψωμί ψωμάκι και στην αρχαιότητα


Σε μέρες Μνημονίου και πτώσης της κατανάλωσης, ακόμη και σε είδη διατροφής, είναι παρηγορητικό να μαθαίνεις πως ένα χοιρινό μπουτάκι στην αρχαία Αθήνα κόστιζε όσο το ημερομίσθιο ενός ανειδίκευτου εργάτη, ήτοι μία αττική δραχμή.
Μια πρωτότυπη έκθεση από το Νομισματικό Μουσείο της ΑθήναςΜια πρωτότυπη έκθεση από το Νομισματικό Μουσείο της ΑθήναςΕμείς, ευτυχώς, δεν έχουμε φτάσει σ' αυτό το σημείο, να δουλεύουμε για ένα πιάτο φαΐ. Ούτε πληρώνουμε για τρία ποτήρια λάδι το ένα έκτο μιας ασημένιας δραχμής (3 κοτύλες λάδι κόστιζαν μισό οβολό, όταν οι 6 οβολοί αποτελούσαν 1 δραχμή).
Πάντως μια βίλα μετά οικοπέδου στην αρχαία Αμφίπολη πουλιόταν αντί 12,5 χρυσών στατήρων (βάρους 8,60-8,75 γραμμ. ο καθένας), δηλαδή αντί 12,5 σημερινών χρυσών λιρών. Το σπίτι μόνο, χωρίς το οικόπεδο γύρω του, κόστιζε 2.800 δραχμές. Αλλά τι ακριβώς αντιπροσώπευαν αυτές οι δραχμές; Κάθε αττική δραχμή είχε 4,36 γραμμάρια περιεκτικότητα σε ασήμι και καθαρότητα μέχρι και 983 τοις χιλίοις. Συνεπώς, είχε μια αξία υπολογίσιμη και σήμερα.
Η αγοραστική δύναμη του νομίσματος σε διάφορες εποχές και κυρίως «Το κόστος της διατροφής. Πόσο κοστίζει τι... από την αρχαιότητα έως σήμερα» είναι το θέμα μιας πρωτότυπης έκθεσης, που αποφάσισε να «εξαγάγει» στην Κύπρο, το φθινόπωρο, το Νομισματικό Μουσείο της Αθήνας. Εχουν επιλεγεί 397 αρχαία, μεσαιωνικά και νεότερα νομίσματα για να παρουσιαστούν στο Μουσείο Ιστορίας της Κυπριακής Νομισματοκοπίας, του Πολιτιστικού Ιδρύματος Τραπέζης Κύπρου, στη Λευκωσία, από τον Οκτώβριο του 2011 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2012.
Ετσι, η Κύπρος, πρώτη, θα μάθει το κόστος της διατροφής στην Ελλάδα από τον 5ο π.χ. αιώνα έως τον 20ό, αφού η έκθεση διατρέχει σημαντικές ιστορικές περιόδους, από την κλασική εποχή, τη ρωμαϊκή κατάκτηση, το Βυζάντιο μέχρι και τα νεότερα χρόνια.
«Τα στοιχεία που παρατίθενται προέρχονται από γραπτές πηγές και από συγκρίσιμες αναφορές για μισθούς, αμοιβές, κόστος αγαθών και υπηρεσιών, τα οποία τεκμηριώνονται με ασφαλώς χρονολογημένα νομίσματα», είπε η προϊσταμένη της Διεύθυνσης Μουσείων Μ. Λαγογιάννη-Γεωργακαράκου παρουσιάζοντας στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο το σκεπτικό της έκθεσης για την άδεια εξαγωγής των αρχαίων.
Ανέφερε ενδεικτικές λεπτομέρειες, που εντυπωσίασαν ακόμη και τους ειδικούς, όπως π.χ. ότι δέκα αγκινάρες στην αρχαία Ρώμη κόστιζαν 6 δηνάρια (σήμερα 5 ευρώ) και ένα κιλό ψάρια, 24.
Αργότερα, στη βυζαντινή εποχή, μια οικογένεια ήθελε 5 φόλλεις (χάλκινα νομίσματα) μόνο για τα λαχανικά της και 3 φόλλεις για ψωμί. Βέβαια ένα μεταξωτό ρούχο κόστιζε 72 χρυσούς σόλιδους (κάθε σόλιδος ήταν 4,54 γραμμ., δηλαδή μισή χρυσή λίρα Αγγλίας - 1 σόλιδος ήταν 24 φόλλεις). Την ίδια εποχή, με αυτά τα λεφτά, μπορούσες να αγοράσεις δύο σκλάβους ευνούχους που κόστιζαν από 30-50 σόλιδους ο καθένας.
Η έκθεση τρυπώνει στην κουζίνα ενός σπιτιού στην Κωνσταντινούπολη το 1460 και βλέπει πως ένα κοτόπουλο αγοράστηκε με 5 άσπρα και ένα καντάρι παστό κρέας με 3 υπέρπυρα. Δυό αιώνες αργότερα, στις Σέρρες, 150 δράμια ψωμί είχαν 1 άσπρο και μία λίβρα κουκιά στο Ναύπλιο 3 σολδία.
Στα τέλη του 18ου αιώνα, στη Σμύρνη, έξι αβγά έκαναν έναν παρά και μια οκά λάδι 16 με 18 παράδες. Το ετήσιο εισόδημα μιας υπηρέτριας, τότε, ήταν 20-30 πιάστρες, ενώ μιας νοσοκόμας 8-10.
Στα νεότερα χρόνια, το 1880 ένα κιλό γάλα είχε 35 λεπτά και το λάδι 80, όσο και το βοδινό κρέας. Ψωμί πρώτης ποιότητος και μακαρόνια, το 1931, κόστιζαν 5,49 και 11,41 δρχ.
Η έκθεση φαίνεται να προσαρμόζεται στην εποχή των τηλεμαγειρευμάτων, αφού προσφέρει και δύο ενδεικτικές συνταγές για κάθε περίοδο. Οι συνταγές αυτές θα αναγράφονται σε φυλλάδιο που θα μοιράζεται στην έξοδο. *

Enhanced by Zemanta

Τετάρτη 1 Ιουνίου 2011

Χοιρο-τερα δεν γίνεται


«Οι χοιροτροφικές μονάδες κλείνουν η μία πίσω από την άλλη. Υπάρχουν χοιροτρόφοι που δεν έχουν χρήματα για ζωοτροφές, για να ταΐσουν τις χοιρομητέρες. Υπάρχουν χοιροτρόφοι που δεν μπορούν να πληρώσουν το ρεύμα για να ζεστάνουν τα μικρά.
Πληρώνουμε ρεύμα κάθε μήνα και παίρνουμε επιταγές, που, αν είναι εντάξει, θα πληρωθούν έπειτα από μήνες. Ο κλάδος της χοιροτροφίας βιώνει τη μεγαλύτερη κρίση που έχει περάσει τα τελευταία 40 χρόνια».
Με αυτά τα λόγια μάς περιέγραψαν χοιροτρόφοι απ'την Πρέβεζα, την Αρτα, τη Βοιωτία, τη Λάρισα, μέλη της Ομοσπονδίας Χοιροτρόφων Ελλάδας, με επικεφαλής τον Τάσο Καλλέργη, τα προβλήματα του κλάδου. Είχαν αλλεπάλληλες συναντήσεις, το τελευταίο διάστημα, με κυβερνητικούς αξιωματούχους -Κ. Σκανδαλίδη, Μιλένα Αποστολάκη, Μ. Χρυσοχοΐδη, Φ. Σαχινίδη- ζητώντας στήριξη και άρση του αδιεξόδου μέσα από αγροτικά αναπτυξιακά προγράμματα.
74% αυτάρκεια το 1988
Η Ελλάδα είναι ελλειμματική στο χοιρινό κρέας και, αντίθετα με άλλους κτηνοτρόφους, οι χοιροτρόφοι δεν εισπράττουν επιδοτήσεις. Το 1988 η χώρα μας είχε αυτάρκεια σε χοιρινό 74%. Μία εικοσαετία αργότερα,το 2008, κατέβηκε στο 39%. Σήμερα υπολογίζεται ότι η παραγωγή χοιρινού κρέατος έχει πέσει στο 35%. Κι ενώ υπάρχουν δυνατότητες για αλλαγή των δεδομένων και η αγορά ζητεί ελληνικό χοιρινό κρέας, αυτή τη στιγμή ο κλάδος είναι σε ελεύθερη πτώση.
«Αν δεν υπάρξει στρατηγική για ν' αλλάξει κάτι στον κλάδο, σβήνουμε. Δεν τίθεται θέμα κερδών, τίθεται ζήτημα επιβίωσης. Οι εκτιμήσεις λένε ότι θα μειωθεί κι άλλο η παραγωγή ελληνικού χοιρινού κρέατος. Θα πέσει στο 5-15%, αφού οι μονάδες κλείνουν και θα υπάρχουν ακόμη μεγαλύτερες εισαγωγές, πάνω από 1 δισ. ευρώ», υποστηρίζει ο Βησσαρίωνας Ρέντζος από το Σύλλογο Χοιροτρόφων Ηπείρου.
«Είμαι γεωπόνος και ζωοτέχνης. Εργάζομαι 43 χρόνια στον κλάδο, από το τέταρτο έτος της Γεωπονικής. Είναι η χειρότερη κρίση και από το 2007 που είχαμε ιλιγγιώδη αύξηση των ζωοτροφών. Είναι χειρότερα και από πριν 1,5 χρόνο, που έβγαινε ο Δημήτρης Αβραμόπουλος και μιλούσε για τη γρίπη των χοίρων και τρόμαζε τον κόσμο, που εμπιστεύεται το ελληνικό χοιρινό», μας ανέφερε ο Γιώργος Φίλος, από την Αρτα, από την Ομοσπονδία Χοιροτρόφων Ελλάδας.
«Οι ξένοι τούς δίνουν μέχρι και φλούδια από πατάτες, που προέρχονται από μεγάλες εταιρείες. Ακόμη και το νερό που πίνουν τα ζώα είναι ακατάλληλο, διότι, αν ήταν καλό, θα το έπιναν και οι Δυτικοευρωπαίοι. Εμείς τα ταΐζουμε καλαμπόκι, κριθάρι, σιτάρι, πίτουρα, μηδική και σόγια. Δεν έχει καμία σχέση η διατροφή των δικών μας χοιρινών με αυτή των ξένων. Κι όμως, υπάρχουν χοιροτρόφοι, σήμερα, που δεν έχουν να ταΐσουν τα ζώα λόγω του υπερδιπλασιασμού της τιμής των ζωοτροφών. Η τιμή του χοιρινού έχει πέσει για τον παραγωγό από 1,40 ευρώ τα περασμένα Χριστούγεννα στο 1 ευρώ -1,10 ευρώ », τονίζει ο Λαρισαίος Βασίλης Ξηρομερίτης.
Οι αιτίες για την ύφεση στη χοιροτροφία πολλές:
* Υπερδιπλασιασμός των τιμών των ζωοτροφών, που καίει όλους τους κλάδους της κτηνοτροφίας. Ενας χοίρος καταναλώνει γύρω στα 3 κιλά τροφή την ημέρα, ενώ μια χοιρομητέρα καταναλώνει από 3-7 κιλά. Ακόμη και οι χοιροτρόφοι που καλλιεργούν από μόνοι τους για να παράξουν ζωοτροφές, αναγκάζονται να αγοράσουν για να συμπληρώσουν.
Αυξήσεις στις μονάδες
* Ρεύμα. Παρότι υπάρχει αγροτικό τιμολόγιο για τη ΔΕΗ, υπάρχουν αυξήσεις και σε όλες τις μονάδες. Ειδικά για τα νεογνά υπάρχει αυξημένη ανάγκη για καλές συνθήκες θέρμανσης και κλιματισμού.
* Πολυκερματισμός. Υπάρχει πολύ μεγάλος αριθμός μικρού μεγέθους μονάδων επεξεργασίας και διάθεσης της παραγωγής. Κάθε ελληνικό χοιρινό, παρ' ότι είναι καλύτερης ποιότητας και γεύσης, λόγω κλιματικών συνθηκών, νερού και ζωοτροφών, επιβαρύνεται επιπλέον 20 ευρώ σε σχέση με τα χοιρινά της Ε.Ε.

Enhanced by Zemanta

Ανθηρή η αρωματική χλωρίδα, μαραμένη η αξιοποίησή της


Μολονότι η Ελλάδα διαθέτει χιλιάδες αρωματικά φυτά και βότανα και θα μπορούσε να είναι σήμερα παγκόσμιος κολοσσός στη βιομηχανία φυσικών καλλυντικών, μόλις τις τελευταίες δεκαετίες έβαλε πλώρη, πρώτα για να πείσει την ελληνική αγορά κι έπειτα για να διεισδύσει στις διεθνείς, έχοντας απέναντί της γιγάντιες πολυεθνικές εταιρείες, που κυριαρχούν στα συμβατικά καλλυντικά.
Εξαιτίας της κυριαρχίας της χημείας στον 20ό αιώνα, το ενδιαφέρον του αγροτικού πληθυσμού για τα αρωματικά φυτά και βότανα για πολλά χρόνια παρέμενε περιορισμένο και μόνο για οικιακή χρήση, κυρίως για αφεψήματα και όχι για καλλυντικά. Το ενδιαφέρον για τα αρωματικά βότανα και φυτά αναζωπυρώθηκε τα τελευταία χρόνια με την αλλαγή νοοτροπίας που οδήγησε στην ορθολογικότερη εκμετάλλευση των φυσικών πόρων και στον περιορισμό της χρήσης χημικών πρόσθετων στην κοσμητολογία.
Βιοποικιλότητα
Η χώρα μας είναι απ'τις πλουσιότερες της Ευρώπης και του κόσμου σε βιοποικιλότητα, εξηγεί η Ελένη Μαλούπα, ερευνήτρια του ΕΘΙΑΓΕ, υπεύθυνη του Βαλκανικού Βοτανικού Κήπου Κρουσσίων και εθνική εκπρόσωπος για τη διατήρηση των αυτοφυών εκτός τόπου.
«Τα αυτοφυή φυτά της Ελλάδας είναι περίπου 6.000 φυτικά είδη και υποείδη, τα οποία αποτελούν σχεδόν το 50% των αυτοφυών φυτών της Ευρώπης! Εξ αυτών, τα 700 είδη είναι ενδημικά, δηλαδή δεν τα βρίσκουμε πουθενά αλλού στον κόσμο, ενώ περίπου 20% είναι αρωματικά ή και φαρμακευτικά φυτά. Σημαντικός αριθμός των ελληνικών φυτικών ειδών παρουσιάζουν πτητικά συστατικά, που κυρίως ανήκουν στην ομάδα των τερπενίων και είναι υπεύθυνα για τις αρωματικές τους ιδιότητες», λέει.
Στην Αγγλία ευδοκιμούν μόλις 800 είδη και υποείδη φυτών και η Ελλάδα είναι η 3η χώρα σε παγκόσμια κατάταξη, δεδομένου του αριθμού ενδημικών φυτών, ανάλογα με το γεωγραφικό της μέγεθος!
Βεβαίως, η απουσία πολιτικής βούλησης και στρατηγικού σχεδιασμού για δεκαετίες, σε συνδυασμό με τα γνωστά βαρίδια της ελληνικής πραγματικότητας (γραφειοκρατία, πολυνομία, προβλήματα στην αδειοδότηση), άφησε στην τύχη τους και χωρίς κατάρτιση τους αγρότες, που θα μπορούσαν σήμερα να έχουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα από καλλιεργήσιμα ελληνικά αρωματικά βότανα και φυτά. Το μέγεθος της ελληνικής αγοράς είναι 5 φορές μικρότερο από το μέσο ευρωπαϊκό, ενώ ανοιχτή πληγή παραμένει η παράνομη συλλογή ελληνικών βοτάνων από ξένες εταιρείες, μέσω τρίτων.
Μελέτη
Βοτανοσυλλέκτες, παραγωγοί, γεωπόνοι, φυτωριούχοι ώς και βιομήχανοι παλεύουν μόνοι τους σε μια παγκοσμιοποιημένη αγορά άκρως ανταγωνιστική, όπου οι τρίτες χώρες εισέρχονται με κακής ποιότητας προϊόντα, κοστίζουν όμως 10 φορές λιγότερο, είτε διότι δεν είναι βιολογικά είτε λόγω μεροκάματων πείνας.
Το 2002, έγινε ολοκληρωμένη μελέτη απ'το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο και το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας για τις «Επενδυτικές δυνατότητες των αρωματικών φυτών». Εκτοτε, ελάχιστα πράγματα άλλαξαν όσον αφορά τη δημιουργία υποδομών για ενδιαφερόμενους επενδυτές (παρατηρητήριο, βάση δεδομένων, θεσμικό πλαίσιο κ.λπ.). Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει συμβουλευτική υπηρεσία στον αγροτικό τομέα, παρ' ότι επίκειται να θεσμοθετηθεί, ενώ με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων στις Περιφέρειες, υποστηρίζουν αγρότες, η ανοργανωσιά μεγάλωσε.
Κράτη, ακόμη και γειτονικά, παρεμβαίνουν σε διεθνείς εκθέσεις για τη συμμετοχή εταιρειών του κλάδου, παρέχοντας επιχορηγήσεις, υλικό, τεχνική υποστήριξη, κ.λπ. Στην Ελλάδα, τονίζουν παραγωγοί, συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο. Το κόστος συμμετοχής σε εκθέσεις είναι δυσβάσταχτο με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ανταγωνιστικότητα και την εικόνα μας στη διεθνή αγορά.
Δειλά βήματα
Τις τελευταίες δεκαετίες έγιναν δειλά βήματα, στο πλαίσιο κυρίως της συμβολαιακής γεωργίας, δηλαδή από ιδιώτες-αγρότες, αγροτικούς συνεταιρισμούς και συλλέκτες βοτάνων, που υπογράφουν με ελληνικές εταιρείες ότι η παραγωγή τους θ'απορροφηθεί. Ο Αγροτικός Συνεταιρισμός Αρωματικών Φυτών Αγρινίου «Ανθήρ» συστάθηκε από Ομάδα Παραγωγών της περιοχής, αφού η καπνοκαλλιέργεια σταμάτησε. Η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνου έχει δημιουργήσει υποδομές για αρωματικά φυτά και βότανα, τα οποία προορίζονται για φαρμακευτική χρήση, οι μαστιχοπαραγωγοί της Χίου κι οι κροκοπαραγωγοί της Κοζάνης έχουν κάνει σημαντικά βήματα, ενώ υπάρχουν διάσπαρτοι ιδιώτες μικροί παραγωγοί.
Τα αρωματικά φυτά δεν αποδίδουν αμέσως παραγωγή· γεγονός που ιδίως για τους μικρούς παραγωγούς θέτει ζήτημα επιβίωσης. Ο αγροτικός κόσμος κατά κανόνα δεν θέλησε ν'ασχοληθεί με τα αρωματικά φυτά και γι'άλλους λόγους: άγνοια, αδυναμία απορρόφησης της παραγωγής στον δευτερογενή τομέα, μικρό εισόδημα, υψηλό κοστολόγιο, απουσία επιδοτήσεων και υποδομών, αδυναμία σύνδεσης του προϊόντος με τον τουρισμό.
«Η άγνοια μάλιστα ωθεί συχνά Ελληνες και ξένους να κακοποιούν τον εθνικό μας πλούτο, συλλέγοντας άτσαλα ακόμη και τη γνωστή σε όλους μας ρίγανη, που χρησιμοποιείται, πέρα από τη μαγειρική και την ιατρική και στην αρωματοποιία», εξηγεί η Ελένη Μαλούπα.
Σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στο πλαίσιο της συμβολαιακής γεωργίας υπάρχουν για: θυμάρι, φασκόμηλο, χαμομήλι, ταραξάκο, υπερικό (βαλσαμόχορτο), λουίζα, βαλεριάνα, λεβάντα και τσάι του βουνού.
Το ελληνικό καλλυντικό προέρχεται κατά κανόνα από βιολογικές καλλιέργειες και η παραγωγή του κοστίζει 10 φορές περισσότερο.
Ηγετικό ρόλο στην παραγωγή και αξιοποίηση αρωματικών φυτών κατέχουν οι χώρες της Ασίας, ενώ ΗΠΑ, Γερμανία, Ιαπωνία και Γαλλία αποτελούν τους κύριους αγοραστές. Τα μεγαλύτερα κέντρα εμπορίου είναι η Νέα Υόρκη, το Τόκιο και το Αμβούργο

Αρχαία και πράσινη ενέργεια


Αρχαία - φωτοβολταϊκά, σημειώσατε Χ. Η σχέση των αρχαίων με την πράσινη ενέργεια (φωτοβολταϊκά και ανεμογεννήτριες) δοκιμάζεται από ένα αίσθημα αμηχανίας και διστακτικότητας με το οποίο αντιμετωπίζει το καινούργιο η Αρχαιολογική Υπηρεσία, είτε βρίσκεται στα κεντρικά γραφεία είτε στην αγροτική περιφέρεια.
Οι αρχαιολόγοι, αν και αναγνωρίζουν την ανάγκη να περιοριστεί η ρύπανση του περιβάλλοντος, όπως και των αρχαίων, που επιβαρύνονται στην περίπτωση της Μεγαλόπολης από τα φουγάρα της ΔΕΗ, εν τούτοις διστάζουν να δεχθούν ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά σε οπτική επαφή με αρχαία. Η ζήτηση όμως αδειών για την εγκατάσταση τέτοιων συστημάτων έχει αρχίσει πάνω από μια πενταετία. Για ένα μεγάλο διάστημα δεν υπήρχε συνεδρίαση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου που να μην είχε να εξετάσει ένα ιδιωτικό αίτημα εγκατάστασης φωτοβολταϊκών σε κάποιο χωράφι το οποίο γειτνίαζε με αρχαιότητες ή τις έβλεπε από χιλιόμετρα μακριά.
Οι εισηγήσεις των τοπικών αρχαιολόγων (κλασικών, βυζαντινών) ήταν συχνά αντιφατικές και ενίοτε παράλογες.
- Περιπέτεια ιδιώτη: Εφτασε Εφορία Αρχαιοτήτων να απαγορεύει σε μικροεπενδυτή ιδιώτη να εγκαταστήσει στο χωράφι του φωτοβολταϊκά με το αιτιολογικό ότι είναι ορατά από κάποια αρχαία, εγκαταλειμμένα και κρυμμένα μέσα στη βλάστηση. Μετά τη διαμαρτυρία του ανθρώπου, η ίδια Εφορία απαίτησε να προηγηθεί ανασκαφή στην ιδιοκτησία του και με δικές του δαπάνες. Οπότε εξανέστη ο άνθρωπος και είπε στο ΚΑΣ: «Τη δική μου επένδυση επιθυμώ να κάνω και όχι την επένδυση της Εφορίας. Αν θέλει η έφορος να κάνει ανασκαφή, ας την κάνει. Αλλά όχι με δικά μου λεφτά...». Τα φωτοβολταϊκά, ως γνωστόν, τοποθετούνται επιφανειακά, άρα δεν βλάπτουν τα θαμμένα αρχαία. Ετσι, η απαίτηση της Εφορίας δεν έγινε δεκτή.
- Μονή Οσίου Λουκά: Η εγκατάσταση ανεμογεννητριών στα βουνά της Βοιωτίας απασχόλησε τουλάχιστον δύο φορές τα δύο τελευταία χρόνια το Συμβούλιο. Ο λόγος; Υπήρχε αίτημα χωροθέτησης αιολικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε απόσταση 10 χλμ. από τη Μονή Οσίου Λουκά. Αν και η εγκατάσταση ήταν τόσο μακρινή, η διεύθυνση Βυζαντινών Αρχαιοτήτων υποστήριζε ότι θα έχει ορατότητα από το μνημείο. Τελικά, η άδεια δόθηκε και οι ανεμογεννήτριες ορθώθηκαν στη θέση «Τσιβέρι-Παξιβάλα» του Δήμου Λεβαδέων και είναι πράγματι ορατές από το μοναστήρι.
- Πλαταιές: Πριν από τέσσερα χρόνια, το 2007, είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων η εγκατάσταση 600 φωτοβολταϊκών (σε μήκος 1,5 χλμ.) μέσα στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο της Μάχης των Πλαταιών, που είναι ζώνη Α' απόλυτης προστασίας. Τότε, ήταν ακόμη νωρίς για να «ανεχθεί» η τοπική Εφορία Αρχαιοτήτων την «ύβρι» της συνύπαρξης ενός αρχαιολογικού χώρου με τα κάτοπτρα. Το Συμβούλιο, όμως, αποδέχθηκε ότι η εγκατάσταση είναι «αναστρέψιμη» και «επωφελής» για τη χώρα, που «προωθεί τα φωτοβολταϊκά ως εναλλακτική πηγή ενέργειας». Και για να χρυσώσει το χάπι στους μαινόμενους γείτονες που δήλωναν αρχαιόφιλοι, το ΚΑΣ έδωσε ρητή εντολή να φυτευθούν τρία στρέμματα περιμετρικά με πικροδάφνες, ώστε να μη φαίνονται τα συστήματα και αλλοιωθεί το τοπίο.
Από τότε, όλοι έχουν βάλει νερό στο κρασί τους. Εχουν αποδεχθεί την αναγκαιότητα εκμετάλλευσης της πράσινης ενέργειας, που έχει και μηδενικό κόστος λειτουργίας.
- Αρχαία Μεσσήνη: Ωστόσο, όταν ο αρχαιολόγος Πέτρος Θέμελης ζήτησε να φωτίσει με φωτοβολταϊκά τον τεράστιο αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης, εισέπραξε μιά μεγαλοπρεπή «άρνηση».
Με το αιτιολογικό ότι «τα φωτοβολταϊκά θα είχαν οπτική επαφή με τα αρχαία και εφόσον το ΚΑΣ έχει αρνηθεί ανάλογες άδειες σε ιδιώτες, δεν θα το επιτρέψει ούτε στον εαυτό του». «Χώρια που μπορεί κάποιοι να επανέλθουν ζητώντας επαναξέταση παλιών αιτημάτων που έχουν απορριφθεί», όπως είπαν.
Ετσι, έμεινε στο σκοτάδι η Μεσσήνη γιατί το κόστος του φωτισμού της με ηλεκτρισμό δεν είναι αντιμετωπίσιμο σήμερα.
- Ορεινή Μάνη: Το ίδιο Συμβούλιο ενέκρινε, όμως, ως συμβατή με το τοπίο της Μάνης την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή του Σαγγιά, σε ένα ορεινό, άδενδρο τοπίο, που γι' αυτό ακριβώς θεωρείται μοναδικό.
- Γυάρος: Πριν από λίγες μέρες το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων περιόρισε το χαρακτηρισμό της Γυάρου ως «ιστορικού τόπου» στην έκταση γύρω από τις φυλακές, ενώ το 2002 είχε χαρακτηριστεί όλο το νησί. Φοβούμενες οι αντιστασιακές οργανώσεις την εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην υπόλοιπη έκταση ζήτησαν από το Συμβούλιο να μην αλλάξει η κήρυξη, γιατί «μπορεί το νησί να μετατραπεί σε χώρο επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, κάτι που θα αλλοιώσει τη μορφολογία του, αλλά και την ιστορική του μνήμη».*
Κωνσταντίνος Ζάχος

Μπορούμε με φωτοβολταϊκά να φωτίσουμε τη Νικόπολη

Ο ανασκαφέας της Νικόπολης Κωνσταντίνος Ζάχος μόλις επέστρεψε από μια επιστημονική συνάντηση που έγινε στη Βιέννη στο πλαίσιο της οποίας επισκέφθηκε τα ερείπια της ρωμαϊκής πόλης Καρνούντουμ.
Οι Αυστριακοί έχουν ανακατασκευάσει τα ρωμαϊκά λουτρά για να δείξουν στο κοινό πώς ακριβώς λειτουργούσαν και έχουν περιποιηθεί το αρχαίο τους θέατρο όπου γίνεται κάθε χρόνο και το Φεστιβάλ Αρχαίου Ελληνικού Δράματος. Εκεί λοιπόν, δίπλα στα αρχαία, είδε μια σειρά από φωτοβολταϊκά, που φωτίζουν τον αρχαιολογικό χώρο.
«Ηταν μια σειρά από κολόνες. Κάθε κολόνα είχε στην κορυφή ένα σκιάδιο (0,30 χ 0,30) που αποτελούσε το συλλέκτη του ηλίου. Διαπίστωσα πως η μέθοδος είναι εξαιρετικά απλή, εύκολη στην εγκατάστασή της και κομψότατη. Δεν χρειάζεται να ανοίξεις αυλάκια για να περάσεις καλώδια. Κάθε κολόνα είναι αυτόνομη. Επίσης, δεν απαιτεί κόστος για τη συντήρησή τους. Είναι από ανοξείδωτο μέταλλο.
Εμείς στη Νικόπολη, που έχουμε έναν εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο με πολλά μνημεία, θα επιθυμούσαμε να φωτίσουμε τουλάχιστον τις διαδρομές και κάποια επιλεγμένα μνημεία. Με τις κολόνες αυτές μπορεί εύκολα να φωτιστεί ο χώρος, όπως και τα μνημεία. Με αυτό τον τρόπο το κόστος είναι μηδενικό».
Φεύγοντας από εκεί, ο κ. Ζάχος είδε σε κοντινή απόσταση από τον αρχαιολογικό χώρο, στην πεδιάδα ενός αυστριακού χωριού, μια σειρά από ανεμογεννήτριες. Ρώτησε ποιος τις διαχειρίζεται; Το ίδιο το χωριό, του είπαν. «Οι ανεμογεννήτριες είχαν περάσει μέσα από τα χωράφια των κατοίκων. Μη σας πω ότι στο Ζάλτσμπουργκ κάθε σπίτι έχει τα δικά του φωτοβολταϊκά. Αναρωτιέμαι, λοιπόν, δεν είναι προστατευόμενα και τα γραφικά αυτά χωριά;»
Πέτρος Θέμελης

Θεωρώ ότι η πράσινη ενέργεια είναι απόλυτα συμβατή με τις αρχαιότητες

Η Αρχαία Μεσσήνη είναι ένας χώρος που ανήκει στο κράτος.
Εχει έκταση 350 στρεμμάτων και χρειάζεται φωτισμό, ιδίως τους καλοκαιρινούς μήνες που συγκεντρώνει πολλούς επισκέπτες, γιατί λειτουργεί ώς τις 8 το βράδυ. Ο τεράστιος αυτός χώρος θα ήταν σημαντικό να αυτονομηθεί ενεργειακά και να φωτιστεί εξ ολοκλήρου από φωτοβολταϊκά. Διαθέτει μουσείο, περίπτερο, αναψυκτήριο κι όλα αυτά μαζί με την πορεία επισκεπτών και τα μνημεία (θέατρο, βουλευτήριο, αρχαία αγορά, στάδιο) θα μπορούσαν να φωτιστούν χωρίς κανένα κόστος, υποστηρίζει ο καθηγητής Πέτρος Θέμελης, που έχει αποκαλύψει και αναδείξει υποδειγματικά τον λαμπρό αυτό αρχαιολογικό χώρο.
Η άρνηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου να δώσει την άδεια για την εγκατάσταση των συστημάτων αυτών σε παρακείμενο οικόπεδο, έξω από το αρχαίο στάδιο, τον ενόχλησε. Γιατί το οικόπεδο αυτό αγοράστηκε με δαπάνες της Εταιρείας Μεσσηνιακών Σπουδών, ερευνήθηκε ανασκαφικά και δεν έχει αρχαία, ούτε και οπτική επαφή με τα μνημεία της Αρχαίας Μεσσήνης, καθώς βρίσκεται σε χαμηλότερο επίπεδο από αυτά.
«Αντίθετα, αν ποτέ αποφασιστεί να φωτιστεί η Μεσσήνη από τη ΔΕΗ, θα μπουν κολόνες, θα περάσουν υπόγεια καλώδια, άρα θα χρειαστεί να ανοίξουν αυλάκια μέσα στον αρχαιολογικό χώρο. Συνεπώς, η επέμβαση θα είναι πολύ βαρύτερη. Για τα φωτοβολταϊκά έχουμε έτοιμη την προκαταρκτική μελέτη. Μας την πρόσφερε δωρεάν το Πανεπιστήμιο. Αν την είχε εγκρίνει το ΚΑΣ, θα προχωρούσαμε σε μελέτη εφαρμογής. Φοβούμαι πως δεν έγινε κατανοητό από τα μέλη του Συμβουλίου πού ακριβώς χωροθετούσαμε το έργο. Γιατί, αλλιώς, δεν μπορώ να καταλάβω πώς επιτρέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε ταράτσες σπιτιών -εμείς εκεί δυστυχώς δεν έχουμε ταράτσες- και δεν επιτρέπεται σε έναν αρχαιολογικό χώρο όταν δεν βλάπτονται τα αρχαία. Αν το πρόβλημα ήταν αισθητικό, θα το φροντίζαμε. Θα το καλύπταμε με φυτεύσεις και θα επιλέγαμε διακριτικά φωτιστικά για το χώρο. Η πράσινη ενέργεια θεωρώ ότι είναι απόλυτα συμβατή με τις αρχαιότητες, ιδίως όταν τα συστήματα αυτά δεν έχουν οπτική επαφή με τα μνημεία, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Αρχαίας Μεσσήνης».
Πάνος Βαλαβάνης

Πιστεύω πως κάτω από προϋποθέσεις μπορούν να συνυπάρξουν

Ο καθηγητής Αρχαιολογίας Πάνος Βαλαβάνης είναι μέλος του ΚΑΣ.
Οταν έβλεπε να πληθαίνουν οι αιτήσεις ιδιωτών και μεγάλων εταιρειών για εγκατάσταση ανεμογεννητριών και φωτοβολταϊκών σε διάφορες περιοχές αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, σκέφθηκε πως το υπουργείο Πολιτισμού έπρεπε να θέσει τις προδιαγραφές για τη χορήγηση αδειών ώστε να γνωρίζουν οι πολίτες το πλαίσιο στο οποίο θα μπορούσαν να κινηθούν. Στην πορεία όμως κατάλαβε πως κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και ως εκ τούτου πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά.
Πιστεύει ότι κάθε παρέμβαση στο περιβάλλον είναι ενοχλητική και μη αποδεκτή. Με την έννοια αυτή, οι ανεμογεννήτριες και τα φωτοβολταϊκά είναι παράγοντες ξένοι προς το περιβάλλον. «Αποτελούν παρέμβαση στο τοπίο, που αποτελεί το φυσικό πλαίσιο κάθε αρχαίου μνημείου. Από την άλλη πλευρά, ευρύτεροι περιβαλλοντικοί λόγοι, όπως επίσης εθνικοί και οικονομικοί, για τη μείωση της εξάρτησης από άλλες πηγές ενέργειας επιβλαβείς στην ατμόσφαιρα και στα μνημεία, δεν μπορούν να αφήσουν κανέναν αδιάφορο. Γι' αυτό πιστεύω πως κάτω από προϋποθέσεις μπορούν να συνυπάρξουν. Σοβαρή προϋπόθεση αποτελεί για μένα η μεταξύ τους απόσταση και να μην παρεμβάλλεται στο μάτι του θεατή όταν θεάται ένα μνημείο. Εννοώ να μην είναι και τα δύο ορατά από την ίδια γωνία. Με την ευκαιρία να σας πω πως οι ανεμογεννήτριες που μπήκαν στην κορυφογραμμή Αμφισσας-Γαλαξιδίου δεν ενοχλούν το δελφικό τοπίο, δεν είναι ορατές από τους Δελφούς, αλλά φαίνονται από τον Οσιο Λουκά κι ας απέχουν 14 χλμ. Γι' αυτό πιστεύω πως το μείζον είναι η θέση που επιλέγεται και, πάντως, αυτή δεν μπορεί να είναι η γραμμή του ορίζοντα»